İngilizce Ev İsimleri

 

Leslie Dunkling - İngilizce Ev İsimleri - Notlar

English House Names, The Names Society_Gresham Press, 1972

 

Yazar, ev isimlerinin neden seçildiğini anlamak için sosyolojik ve psikolojik faktörlere dikkat çekerek, bunun dilbilimsel ve kültürel bir ilgi alanı olduğunu öne sürüyor.

Kitap ev isimlerini Aktarılan İsimler, Betimleyici İsimler, Karışık İsimler ve Yabancı İsimler gibi çeşitli kategorilere ayırmakta ve her tür için çok sayıda örnek vermektedir.

 

Kitap, 1967 yılında kurulan İsimler Derneği'nin kökenlerini ve ev isimlendirme alışkanlıkları üzerine yapılan araştırmayı anlatıyor.

Araştırma, ev sahiplerinin isimleri neden ve nasıl seçtiklerini anlamak için kapı kapı dolaşılarak gerçekleştirilmiş.

Yazar, konunun dilbilimsel olduğu kadar psikolojik ve sosyolojik bir ilgi alanı taşıdığını belirtiyor.

 

Ev sahipleri, bir ismin neden verandada asılı olduğunu açıkladıkça, başlangıçta oldukça anlamsız kelimeler olarak görülen şey yoğun bir şekilde insanileşmişti. Öğrenilen ilginç hikayeler arasında, ölmüş bir annenin sesinin ev sahiplerine bir isim seçmelerini söylediği bir seans sonucu seçilen isim ve eskiden sahip olunan evcil bir maymundan gelen isim örnekleri bulunmaktadır.

 

Bir Eve Neden İsim Verilir?

İnsanlar evlerine isim verme nedenleri sorulduğunda, genellikle evi daha kişisel hale getirmek istediklerini, yani bir 'evin' tuğla ve harcını daha insani bir 'yuvaya' dönüştürmek istediklerini söylerler. İsim vermeyenler ise bunu züppelik olarak görebilir.

 

Bazı evlerin numarası olmadığı için kimlik tespiti amacıyla bir isim gereklidir; bu evler genellikle büyük, müstakil evlerdir. Kiralık evlerin neredeyse hiç isimsiz bulunmaması ilginç bir gerçektir ve isim verilen bir evin genellikle özel mülkiyete ait olduğu anlamına gelir. Ev sahipleri, mülkiyet gururunu duyurmak için isim verme hakkını kullanırlar.

 

Bazı ev isimleri, oturan kişinin mesleğini belirtir, örneğin THE VICARAGE (ülkedeki en yaygın ev adı olabilir), THE SURGERY veya POLICE HOUSE.

 

Geçici olarak kullanılan veya numaralandırma yapılana kadar verilen isimler, kalıcı hale gelebilir. Ayrıca, dekoratif isim panoları da başlı başına bir isim vermenin sebebi olabilir.

 

İsimsizliği vurgulayan esprili isimler yaygındır: IDONTNO, NONO, NONUMBA. Sayıların yazılışlarıyla oynanan isimler de mevcuttur, örneğin TOOTOOTHREE veya ORNOT (2B). Ev sahiplerinin alaycılıkla suçlanmaktan kaçınmak için seçtikleri, gösterişsiz isimler de vardır, örneğin THISILLDO (bu iş görür). Ünlemli isimler (BINGO), sorgulayıcı isimler (WHEREISIT) ve hoş geldin varyasyonları (WELCOME STRANGER, BIENVENU) de mevcuttur.

 

Esprili ev isimleri özellikle Güney Sahili boyunca yaygındır, çünkü bu isimler, COSTA PLENTE tarzı ev ismi gibi, sık sık değişen tatilci ziyaretçi kitlesine uygundur. Ancak bu tür esprili isimler, tüm ev isimlerinin küçük bir azınlığını temsil eder.

 

Aktarılan İsimler

Aktarılan İsimler, Britanya'daki tüm ev isimlerinin yaklaşık %32'sini oluşturan en büyük kategoridir. Bu isimler, yer isimleri, otel isimleri, bar isimleri veya gemi isimleri gibi sayısız kaynaktan ödünç alınır. Bu tür bir ismin seçilmesinin nedeni neredeyse her zaman duygusaldır.

 

Ev sahipleri, doğum yerlerini (GAYBURY) veya balayı geçirdikleri yerleri (LAMORNA) hatırlatmak için isimler kullanır. Yazar, aktarılan bir ismin anlamının duygusal olduğunu ve onu seçen kişilerle sınırlı olduğunu belirtir. Dilbilimsel anlamı bir yana, ismin yeni anlamı mutlu çocukluk gibi psikolojik bir anlam taşıyabilir.

 

Bazı isimler çoklu anlamlara sahip olabilir; örneğin PEACEHAVEN, hem bir yer adı olarak aktarılmış olabilir hem de kelime anlamı nedeniyle (evin bir huzur cenneti olması amaçlanmıştır) seçilmiş olabilir. İsimler sürekli olarak aktarılır; SHIRLEY gibi bir isim, hem ev adı, hem yer adı, hem soyadı, hem de çiçek adı olarak tanımlanabilir.

 

Aktarılan isimler sıra dışı kaynaklardan da gelebilir. BENTLEY hem bir araba markası hem de yer/soyadı olarak aktarılmış olabilir. Televizyon programlarından (ARDEN HOUSE) ve edebi eserlerden (JALNA, WHITEOAKS) gelen isimler de popülerdir. Lokomotif adları (GOLDEN ARROW, LANE LAY) ve hatta uzay roketlerinin adları (Sigma 7'den gelen SIGMA) dahi aktarılmıştır.

 

Tanımlayıcı İsimler

Betimleyici isimler, evlerin veya çevrelerinin özelliklerini tanımlar ve tüm ev isimlerinin yaklaşık %30'unu oluşturur.

 

En basit haliyle, bunlar evin tipiyle ilgilidir: THE COTTAGE (şaşırtıcı derecede popülerdir), BUNGALOV, KÜÇÜK EV veya küçümseyici isimler (İGLÜ, KUTU). Evin yapı malzemesi (BEDFORD GREYS) veya mimari özelliği (TEK BACA, MAVİ PENCERELER) de isme ilham verebilir.

 

Evin konumu sıkça kullanılan bir temadır. Köşe evler (CORNERCROFT) ve tepedeki evler (HILLTOP veya HILLCREST—THE VICARAGE'dan sonra en sık kullanılan isimlerden biri) yaygındır.

 

'Manzara' temalı isimler (BAY VIEW, GREAT VIEW) statü sembolü olarak görülür. 'Rüzgar' temalı isimler (HIGH WINDS, WINDY RIDGE) de yaygındır ve evin yüksek konumunu dolaylı olarak yorumlar. Rüzgarın sesini çağrıştıran daha şiirsel isimler de vardır: CHANT DU VENT, WHISPERS. Diğer seslerden esinlenen isimler arasında BIRDSONG COTTAGE ve GULL'S CRY bulunur.

Evin yakın çevresindeki bir şeyden yararlanan isimler genellikle '-side' (yan) veya '-edge' (kenar) unsurunu içerir, örneğin WOODSIDE veya COMMONS EDGE. Yakınlık ayrıca CHURCH END veya BY THE WAY gibi isimlerle de belirtilir.

 

Bahçe ve bitkiler önemli bir ilham kaynağıdır: DEFNELER, LAVANTA KULÜBESİ, ŞAKAYIK KULÜBESİ. Gül teması özellikle popülerdir: ROSE COTTAGE, ROSE VIEW. Ağaç isimleri de önemlidir, özellikle meşe: OAKBANK, THE OAKS. Hatta meşe ağacı bulunmayan yerlerde bile meşe kelimesi kullanılır.

 

Denize yakın olanlar SEABREEZE, SEA FEVER, SEA RAPTURE gibi isimler seçer. Nehirler ve akarsular da isim kaynağıdır, örneğin RIVER HOLME veya BROOK HOUSE.

 

Hava durumu teması da İngilizler arasında bir saplantıdır. SUNACRES, SUNSHINE gibi 'güneş' isimleri ve SUNNY CORNER gibi 'güneşli' unsurlar çok yaygındır. Renk isimleri de kullanılır, örneğin BLUE RIPPLE veya PURPLE BEECHES.

 

Betimleyici adlar, şiirsel (SEA GLEAM) ve düzyazısal (SEA VIEW) olarak ikiye ayrılabilir; çoğunluk düzyazısal olanlardır.

 

Karışık İsimler

arışık İsimler, tüm isimlerin yaklaşık %15'ini oluşturur ve genellikle karı ve kocanın adlarının bir kısmının birleştirilmesiyle oluşturulur. Ünlü bir örnek PICKFAIR'dir.

 

Bu isimler genellikle eleştiriye uğrasa da, doğru yapıldığında ev ismi oluşturmanın iyi bir yolu olabilir. Yazar, Alan ve Patricia adlarını birleştirme deneyi sonucunda 89 farklı kelime üretildiğini belirtir (örneğin PATALAN, ALICIA). Bazı harmanlamalar normal kelimeler gibi görünür (örneğin ARIA, PLAN). Ancak bir uyarı olarak, Renée ve Albert'in böbrekler anlamına gelen RENAL adını seçmeleri gibi uygunsuz kelimeler oluşturulabileceği belirtilmiştir.

 

Başka bir örnekte, Graham, Jeffery, Edna, Kenneth ve Day soyadının harflerinden oluşan GARRANNFFENEDD gibi çirkinliği kasıtlı olarak abartan bir isim vardır. Daha hoş çözümler arasında anagramlar (Fred ve Anne için FERNDEAN) bulunur.

 

Kişisel isimler genellikle -VILLE veya -HOLME gibi popüler ev ismi unsurlarıyla birleştirilir (örneğin ADAVILLE, WILL’S REST). Karışımlar, aile üyelerinin yanı sıra at yarışı (AINSCOT), askeri alaylar (LONGORRA) veya kimyasal semboller (CUFESI) gibi farklı ilgi alanlarını da birleştirebilir.

 

Yazar, evlenirken çiftlerin gelecekteki bir isme ulaşmak için geçmişte kendileri için önemli olan isimleri evlendirmek istemelerinin doğal olduğunu öne sürer.

 

Yabancı İsimler

Yabancı ev isimleri ayrı bir kategori oluşturur ve tüm isimlerin yaklaşık %14'ünü oluşturur.

 

Galce isimler çok yaygındır. Galce isimler genellikle tanımlayıcıdır ancak seçilmesi ulusal gururu gösterir (örneğin CARTREF 'ev', BRYN HAUL 'güneş tepesi', ERYRI 'Snowdonia').

 

Korniş dili de, özellikle Tre, Ros, Pol, Lan, Car ve Pen gibi unsurlarla ev adlarında kendini gösterir.

 

İskoç aileler genellikle İskoç lehçesini tercih eder (örneğin AULD REEKIE 'eski dumanlı' = Edinburgh).

 

Avustralya Aborjin dilindeki isimler şaşırtıcı derecede popülerdir. Bunlar genellikle anlamı güzel olan isimlerdir (örneğin AMAROO 'güzel yer', CARINYA 'mutlu yuva').

 

Latince isimler, sahibinin bilgisine ve sosyal konumuna dikkat çekme isteğiyle ilişkilendirilebilir. Örnekler arasında AD ASTRA (RAF sloganı) veya Horace'dan alıntı ILLE TERRARUM ('Dünyanın bu köşesi beni diğerlerinden daha çok mutlu ediyor') bulunur. Diğer Latince isimler: PAX, VENI VIDI VICI.

 

Yunanca isimler daha nadirdir (en az beş Latince isme karşılık bir Yunanca isim bulunur). Örnekler: AKROPOLİS, ALFA, OIKOS 'ev'.

 

Fransızca, ev isimleri için en popüler yabancı dildir. Birçok ev sahibi, statü sembolü olarak Fransızca isim seçer. Fransızca isim örnekleri arasında CHEZ MOI 'benim evim', LUNE DE MIEL 'balayı' ve SANS SOUCI 'özensiz' bulunur. Ancak telaffuz sorunları yaşanabilir; CHEZ SOI 'kendi evleri' CHOP SUEY olarak yazılmış mektuplar almıştır.

 

İbranice ŞALOM ('barış') kelimesi de yaygındır. Toplamda, Dernek dosyalarında kırk beş farklı dilden isim örnekleri bulunmaktadır.

 

Diğer İsimler

Bu kategori, ilk dört kategoriye uymayan ve bireysel açıklama gerektiren İdiopatik İsimler olarak adlandırılabilecek isimleri gruplandırır.

 

Sakinlere Atıflar: İsimler genellikle evin sakininin soyadıyla ilgili şakalar içerir. Örneğin, Bay Çiftçi AGRICOLAE VILLA'da yaşar veya Bay Smith COPPER SMITH'te yaşar. Bazen ev sahibinin mesleği ima edilir (BENDOVA bir okul müdürünün evidir).

 

Aile Hayatı: İsimler çiftlere odaklanabilir (DUET, ERSANMINE) veya ailenin büyümesini ve kaosunu yansıtabilir (BEBEK EVİ, MAYHEM, KARIŞIKLIK).

 

Finansal Durum: Evin mali yatırımına gönderme yapan isimler: COSTALOTTA, OVERDRAFT, THE LAST SHILLING.

 

Emeklilik: Emekli olduktan sonraki son evi vurgulayan isimler yaygındır: DUNROAMIN, ENDHAVEN, THE REST. "Dun" unsurunu içeren isimler genellikle emeklinin eski mesleğiyle ilişkilendirilir (DUNBOLYN, eski bir bowling oyuncusu).

 

Çevresel Etkiler: Bazen ev isminin anlamı, sokağın adıyla ilişkilidir; örneğin Dickens Caddesi'ndeki DOMBEY LODGE. Komşuların ev isimleri de ilham kaynağı olabilir (IBINDUN ve SOVI).

Spor: Kriket (COVER POINT, INNINGS) gibi spor dallarına atıfta bulunan isimler bulunur.

 

Dini İsimler: Mezhepsel (FATIMA, EPWORTH LODGE) veya genel Hristiyan temalı (AMEN, GENESIS) isimler mevcuttur.

 

Edebiyat ve Müzik: Edebiyattan alıntılanan isimler arasında James Hilton'ın romanından SHANGRI-LA, Peter Pan'den WENDY HOUSE ve Flora Thompson'dan LARK RISE popülerdir. Müzikle ilgili isimler bestecilerin isimlerini (BACH) veya müzik terimlerini (SYMPHONY, ADAGIO) kullanır.

 

Mutluluk ve Mükemmellik: Ev sahipleri evlerinin şansını (LUCKY CHARM), mükemmelliğini (GEM COTTAGE, THE TOPS) veya mutluluğunu (BLISSFUL, HAPPY VILLA) ilan ederler. Evin bir yuva olduğu fikri önemlidir: HOME SWEET HOME, COSYHOLME.

 

Sözcük Oyunları ve Anagramlar: Bu ilginç grup, tersten yazım biçimlerini veya anagramları içerir. Örneğin, Kanada'dan dönenler için ADANAC, Loughborough'da bıkmış hisseden bir aile için LLAMEDOS. Diğer ters yazım örnekleri arasında CIGAM ve EMOH RUO (Our Home) bulunur.

 

Bireysel açıklamalar gerektiren isimler, evin bir özelliğinden (DRYROTIA—kuru çürüme nedeniyle) veya rastgele bir yorumdan (JIN-Y-WOOD—bir akrabanın Jinny burayı çok severdi demesiyle) kaynaklanabilir.

 

Yazar, bu modern isimlerin geleneksel onomatologlardan ziyade sosyologların, psikologların ve dilbilimcilerin ilgisini çektiğini belirterek bölümü bitirir.

…