Uwe Schröder - Kutsal Mekanın İnşası - Notlar
The Construction of the Sacred space, 2019
Kutsal mekanın deneyiminin “dünyanın kuruluşunu” mümkün
kıldığını söyleyebiliriz: kutsalın kendini mekanda gösterdiği yerde, gerçek
kendini açığa çıkarır / Dünya var olur.
Kutsalın mekanda tezahür etmesinin kozmolojik bir değeri
vardır ve bir mekânın her kutsaması bir kozmogoniye eşdeğerdir.
Mekan Tasarımının Öğeleri Olarak Topos ve Tip
Bu bölüm, Topos (yer) ve Tip (biçim) kavramlarına odaklanır.
…şehrin karakterizasyonu mimarinin mekânsal görünümüne
dayanır, çünkü "şehir"in anlamı doğrudan ve öncelikli olarak yalnızca
mekânları aracılığıyla aktarılır.
Mimarlık, binaların içinde ve/veya arasında ortaya çıkan ve
yapısal sınırları sayesinde sürekli olarak iç mekânlar olarak işlev gören
mekânları konumlandırır, kurar ve birleştirir.
Mimarlık söyleminde, söz konusu olan, mekan kavramının
kararsız niteliği ile mekan üzerine herhangi bir düşüncenin yokluğudur (mimari
modernitenin etkisi altında) mimari mekanın veya şehrin mekansallığının teorik
gelişimine karşı çıkmaktadır - yani mekanın sanat-tarihsel kavramlarının taklit
edilmesi.- ve bu da kentin mimarisinin sözde ‘biçimsel’ yolunu belirler.
Matematiksel mekânın aksine, mimari mekân her zaman iç
mekandır ve asla boş değildir, aksine oran, ölçek, program, anlam, atmosfer,
varlık vb. ile doludur.
Bir ev gibi, şehir de böyle bir "şey"dir ve bu
nedenle mimari bir yapı olarak nitelendirilebilir. Avlular, sokaklar ve
meydanlar, mimari mekanlar - iç mekanlar - olarak kendilerini sundukları
ölçüde, form ve formlarla tamamlayıcı ve zıt bir şekilde bağlantılıdırlar.
Mimarlığın dışında kalan, ancak algı üzerindeki etkisi hala
tamamen iç mekânın etkisi olan mekânlara dış mekânlar denir.
Mekânlar şehrinde, kentsel toplumun kültürel yapısı
yansıtılır. Topos terimi, mekânın mekânsallığının betimleyici bir nitelemesini
içerir.
İkamet etmek, mekânlardan yararlanmak anlamına gelir. Toplu
ikamet kent meydanını (kareyi), münferit ikamet ise hücreyi veya odayı yaratır.
Tip ise, ideal bir mekân veya mekânlar dizisi tarafından
belirlenen, karakteristik biçimlere sahip olan ve tekrarlayan bir ikamet
olayına adanmış bir kavramdır. Tip, mimari anlayış için fikirsel öz sağlarken,
tasarım için bir tür mekânsal taslak sunar. Topos (yerin mekânsallığı) ve Tip
birbirine karşıtlıklar olarak bağlıdır ve başarılı tasarım ikisi arasında
aracılık eder.
Proje Alanları
…tasarım yaklaşımı metodolojik olarak iki temel analize
dayanmaktadır: tip analizi (yani tasarım görevi) ve topos analizi (yani yer).
Her iki analiz de mekan kavramını başlangıç noktası olarak alır.
"Kutsal Mekân" tipinin tanımı / Evin kendisi, dua,
çalışma, tefekkür ve kutlama yeri olarak anlaşılmalıdır.
"Kutsallaştırma, belirli bir bölgenin bir bütün olarak
mekândan ayrılması, diğer bölgelerden ayırt edilmesi ve hatta dinsel olarak
çevrelenmesiyle başlar. Aynı anda mekânsal bir sınırlama olarak tezahür eden bu
dinsel kutsallaştırma kavramı, dilsel kaynağını templum kelimesinde bulmuştur.
Templum / "kesmek" anlamına gelir
…
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder