Üretim İşletmelerinde Tedarik Zinciri Yönetimi Yaklaşımı Sorunları ve Çözüm Önerileri: Örnek Uygulama Mobilya Sanayi

Üretim İşletmelerinde Tedarik Zinciri Yönetimi Yaklaşımı Sorunları ve Çözüm Önerileri: Örnek Uygulama Mobilya Sanayi

Giriş

çalışmamızın son bölümünde / Test sonucunda elde ettiğimiz KMO değeri, uygun olan ölçeğe faktör analizi uygulanmış analiz öncesinde var olan 16 ifadeden ‘Satış sonrası’ ve ‘Fuar geri dönüm’ ifadeleri faktörleşmeyerek 14 adet ifadeden üç adet faktör elde edilmiştir.

Sonraki aşamada birinci faktör ‘tedarik yönetimi faktörü ’nün yaşa, cinsiyete ve deneyim süresine göre anlamlı fark gösterip göstermediği T-Test ve Anova ile test edilmiş, sonucunda tedarik yönetimi algısının cinsiyet ve yaşa göre anlamlı farklılık gösterdiği, deneyim süresi ise anlamlı fark göstermediği anlaşılmıştır.

 

Birinci Bölüm

1. Tedarik Zinciri Yönetimi

Bir tedarik zinciri, ham madde ve parçaları temin etmek; bu hammadde ve parçaları nihai ürüne dönüştürmekle başlayıp bu ürünlere değer katmak; ürünleri perakendecilere veya müşterilere dağıtmak ve pazarlamakla devam eden bir süreçtir.

 

Tedarik zinciri satılacak mal için gerekli satın alma ve elde etme ile başlar. Ardından, satışların desteklenmesi amacıyla envanter yönetimi ve depo yönetimine yönelir. Ürünlerin müşterilere teslimatıyla son bulur

 

Tedarik Zinciri Yönetimi, hammadde temininden üretime ve dağıtımla son müşteriye kadar bir malın ulaşabilmesi için bir değer zincirinde yer alan tedarikçi, üretici, dağıtıcı, perakendeci ve müşteriler arasında malzeme/ürün, para ve bilginin yönetimidir

 

Tedarik Zinciri

1 Müşteri İlişkileri Yönetimi

İşletmelerin / müşterilerinin gereksinimlerini bilmeleri ve buna göre önlem almalar gerekmektedir. Bu noktada en büyük yardımcı müşteri ilişkileri yönetimidir.

 

2 Müşteri Hizmetleri Yönetimi Süreci

 

3 Talep Yönetimi Süreci

…müşterilerin neyi, ne zaman satın alacaklarını belirlemeye çalışmak / İyi bir talep yönetim sistemi, belirsizliği azaltmak ve tedarik zinciri boyunca akışların etkinliğini sağlamak için anahtar müşteri ve satıcı verilerini kullanır.

 

4 Müşteri Siparişini Gerçekleştirme Süreci

…müşteri siparişlerini zamanında karşılamak

 

5 İmalat Akış Yönetimi Süreci

…üretim süreçleri, piyasa değişikliklerine cevap verecek esneklikte tasarlanmıştır. Siparişe özel kitle üretimi yapmak için esnekliğe gereksinim vardır.

 

6 Tedarikçi İlişkileri Yönetimi

 

7 Ürün Geliştirme Süreci

 

8 İade Süreci

…

 

Tedarik Zincirinin Temel Fonksiyonları

1 Talep Sipariş Yönetimi

…müşteri talebini tedarik zincirinin üst halkalarına hızla ve otomatik bir şekilde iletebilmek için gereken altyapı kurulmalıdır, üretim ve yeni ürün geliştirme faaliyetleri talebe göre hızla şekillendirilmelidir,

 

2 Satın Alma

…tedarikçi performanslar sürekli takip edilmelidir, tedarikçilerle birlikte entegre bilgi sistemleri kurulmalıdır.

 

3 Planlama

4 Stok Yönetimi

 

5 Depo Yönetimi

 

6 Sevkiyat (Taşıma)

 

Tedarik zinciri yönetiminin işletmeler arasında her türlü bilgi paylaşımını sağlaması, gereksiz kaynak kullanımını engellemesi, zaman yönetimine yardımcı olması, yatırım, stok ve lojistik maliyetlerini düşürmesi ve stok devir hızını artırması gibi başlıca avantajları bulunmaktadır.

 

Tedarik Zinciri Yönetiminin Amaçları

Üretimi düzenli şekilde gerçekleştirecek kesintisiz malzeme, servis ve bilgi akısını gerçekleştirmek,

Stok maliyetlerini ve kayıpları en düşük seviyede tutmak,

Ürünün kalitesini korumak,

 

Tedarik zinciri yönetiminde genel hatlarıyla kritik başarı ölçütleri şunlardır (s. 14)

1) Doğru ürün / 2) Doğru miktar / 3) Doğru zaman…

 

İkinci Bölüm

2. Üretim Sektörü

…mal veya hizmetin üretildiği sisteme “üretim sistemi” adı verilir. Bu sistemin organize edilmesi, planlanması ve planların yürütülmesi faaliyetinin tamamı “üretim yönetimi” olarak adlandırılır.

 

Üretim yönetimi: planlama, organizasyon ve kontrol

 

…üretim sisteminin üzerine inşa edildiği temel ilkelerden biri kalitedir.

Kalite problemlerini kaynağında yok etmek esastır. Bu yüzden, tedarik edilen girdilerle ilgili kalite sorunları tedarikçilerin sorumluluğundadır.

 

Üçüncü Bölüm

3. Dünyada ve Türkiye’de Mobilya Sektörü

ABD‘de 1991 yılında yayımlanmış ve içinde Dünyanın çeşitli ülkelerinden 7000’e yakın mobilya ürününün değinildiği eserde, bir tane bile Türk Mobilyasından örnekler verilmemiştir.

 

Türkiye dünya üretiminde yaklaşık %1‟lik payı ile Brezilya ve Vietnam’dan sonra gelmektedir.

 

Dünyada mobilya üretiminde son beş yılda en büyük üretici olarak Çin ön plana çıkmıştır. Çin mobilya üretiminde %25’lik pay ile açık ara önde olup, ABD %15, İtalya %8, Almanya % 7 pay oranları ile Çin’i takip etmektedir. Bu dört ülke dünya mobilya üretiminin %55‟ini gerçekleştirmektedir.

 

En çok mobilya tüketen ülkeler / sosyal ve ekonomik refahı yüksek olan gelişmiş ülkeler…

 

İtalyan mobilya üreticilerinin rekabet gücü, rakipleri karşısında kullanılan materyallerin kalitesi, estetik ve proje unsurlarına bağlı olarak yüksektir.

 

2010 yılında Çin dünyaya 39,3 milyar dolar değerinde mobilya ihraç etmiş, bu değer ile dünyada en fazla ihracat gerçekleştiren ülke olmuştur.

 

Türk Mobilya Sanatı

Selçuklularda ağaç malzemeden yapılan eserler arasında titizce işlenmiş oyma ve kakmalı mihrap, minber, rahle, kapı ve pencereler görülmektedir.

 

Osmanlıların son dönemlerine kadar masa, sandalye, büfe, komodin gibi mobilya türlerinin geniş kullanımı görülmemiştir. Daha çok alçak sedirlere oturulmuş, yer sofralarında yemek yenmiş ve duvarların üst kısımlarına dizilmiş yarı kapalı raflar, ağaç malzemeden yapılmış gömme dolaplar kullanılmıştır.

 

Mobilya sanayi katma değer açısından da ülkemizin önde gelen sektörlerinden olup ihracatta yerli kaynakları en çok kullanan ve ithal ürünlere bağımlılığı en az olan sektörlerden biri olarak ekonomiye katkısı artarak devam etmektedir.

 

Sektörün ülke coğrafyasındaki konumlanışı ise; başta İstanbul ve Kayseri olmak üzere İzmir, Bursa, Ankara, Adana gibi illerde yoğunlaşmaktadır.

 

İstanbul’da, en önemli iki mobilya üretim merkezi, İkitelli Organize Sanayi Bölgesindeki 778 mağaza ile MASKO ve 350 mağazası ile küçük sanayi sitesi MODOKO’dur.

 

Hammadde kaynaklarına yakın olmasının avantajını iyi değerlendiren İnegöl, mobilyasıyla da anılmakta olup, Bursa-İnegöl mobilyacılık sektöründeki istihdam düzeyi itibari ile İstanbul’un ardından gelerek ikinci sıradadır.

 

Kayseri’de mobilya sektörünün yükselişi, kanepe, koltuk ve yatakla başlamıştır. Teknolojik gelişmeler ve yeni yatırımlarla bugün mobilyanın her dalında üretim yapan firmaları ile Kayseri, Türkiye’nin önemli bir mobilya merkezi haline gelmiştir.

 

2012 yılında Türkiye mobilya ihracatı / yaklaşık 1,9 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmiş ve 209 ülkeye ihracat yapılmıştır.

Türkiye 2011 yılında 825 milyon dolar değerinde mobilya ithal etmiştir

 

Rekabet koşullarının yoğun olduğu ve bu rekabetin kıyasıya devam ettiği pazarlarda firmalar varlıklarını devam ettirebilmek, rakiplerin arasından sıyrılıp farklılaşabilmek için yoğun arayışlar içerisindedirler. Yeni ürün sunumuyla başlayan farklılık yaratma çabaları, zaman içinde düşük maliyetli üretim, toplam kalite yönetimi uygulamaları sürecinden geçerek müşteri hizmetleri ve müşteri ilişkilerine doğru bir gelişim göstermiştir. Bu süreç sonucunda müşteri tatminini gerçekleştirmeye yönelik çalışmalar ise marka yönetiminin önemini ortaya çıkarmıştır.

 

Dördüncü Bölüm

4. Uygulama

…

Tedarikçi seçiminde referans bilgileri aranmalı

tedarikçiler ile işletme arasında hedefler belirlenmeli

Satın alma işlemleri gerçekleşmeden önce gerekli pazar araştırması yapılmalıdır.

 

Sonuç

…yeni ürün tasarımlarının olmayışı nedeniyle piyasada tutulan ürünlerin taklit edilerek pazara sunulması, termin sürelerine sadık kalınmaması, hammadde tedarik sürecinde karşılaşılan sıkıntılar, uzun vadeli satışların olması ve piyasada dönen çeklerin karşılıksız çıkma ihtimali, sektörde görev alacak nitelikli personelin olmayışı, personel devir hızının yüksek olması işletmelerin en yoğun şekilde karşılaştığı sorunlar olduğu tespit edilmiştir.

 

…termin sürelerine sadık kalınmaması, /  ürünlerin kalitesi noktasında eksikliklerin yaşanması tedarikçiler ile en sık yaşanılan sorunlardır.

 

Öneri

Ülkemizde faaliyette bulunan işletmelerin devletten en fazla destek beklediği noktalar ağırlıkla, sektörde istihdam edilmek üzere üniversitelerde mobilya sanayine yönelik bölümlerin açılması, teşviklerin yetersiz olması, vergilerin fazlalığı ve taklit ürünlerin tespit edilmesi noktasında ki eksiklikler ve taklit ürün üreten işletmelere yönelik caydırıcı cezaların olmadığıdır.

…

A. Bahattin Dalgakıran (2016), Üretim İşletmelerinde Tedarik Zinciri Yönetimi Yaklaşımı Sorunları ve Çözüm Önerileri: Örnek Uygulama Mobilya Sanayi, Yüksek Lisans Tezi, Yaşar Üniversitesi, Uluslararası Lojistik Yönetimi Anabilim Dalı, İzmir