Faaliyete Dayalı Maliyet Sistemi ve Kısıtlar Teorisi

Üretme-Satın Alma Kararlarında Faaliyete Dayalı Maliyet Sistemi ve Kısıtlar Teorisi Doğrusal Programlama İle Örnek Uygulama

…modern yöntemlerden faaliyete dayalı maliyet sistemi ve kısıtlar teorisi kullanılabilmektedir.

 

İşletmelerin kapasiteleri pazar talebinin gerisinde kaldığında yöneticiler hangi ürünleri üretecekleri hangilerini dışarıdan tedarik edeceği kararı ile karşı karşıya kalabilmektedir

 

Bu çalışmada / işletmede üretilecek ve dışarıdan satın alınacak ürünleri belirlemede faaliyete dayalı maliyet sistemi ve kısıtlar teorisini ayrı ayrı kullanarak işletmenin karlılık sonucuna etkisi ortaya konulacak,

 

Faaliyete dayalı maliyet sistemi (FDM) temel odak noktası, işletmede ürün üretiminde “kullanılan kaynakların” maliyetini ölçmektir

FDM sistemi kısa vadeli kararlardaki yetersizliği yönünde eleştirilmektedir

 

Kısıtlar Teorisi (KT) / Süreç katkısı “sistemin satışlar yoluyla yarattığı para oranı”, stok, “sistemin satmak amacıyla satın aldığı şeylere yatırdığı tüm para”, faaliyet giderleri ise, “sistemin stoğu süreç katkısına dönüştürmek için harcadığı tüm para” olarak tanımlanmıştır

KT’e göre amaç öncelikle süreç katkısını arttırmak, ardından stok ve faaliyet giderlerini azaltmaktır

KT uzun vadeli kararlardaki yetersizliklerinden dolayı eleştirilmektedir

 

KT kısa vadeli kararlar için uygunken,

FDM uzun vadeli kararlar için uygundur

FDM bilgileri stratejik kararlar vermede oldukça önemlidir, öyle ki FDM yönetime bilgi toplamada ve düşük maliyet ve yüksek kar sağlayan ürünü belirlemede yardımcı olmaktadır

 

FDM için oluşturulan doğrusal programlama modelinde amaç fonksiyonunda maksimize edilecek değer toplam satış gelirinden tüm değişken maliyetlerin direkt ilk madde ve malzeme, direkt işçilik ve değişken genel üretim giderleri) çıkartılmasıyla hesaplanır.

 

KT için oluşturulan doğrusal programlama modelinde amaç fonksiyonunda maksimize edilecek değer toplam satış gelirinden sadece tek değişken maliyet olarak dikkate alınan direkt ilk madde ve malzeme çıkartılmasıyla hesaplanır.

 

…

Elif DEMİRCİOĞLU, Mert DEMİRCİOĞLU, (2016), Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 13, Sayı 33, s. 316 - 333

…