Marcel Proust - Okuma Üzerine

Marcel Proust - Okuma Üzerine

 

Çocukluğumuzda, yaşamadan geride bıraktığımıza inandığımız, yani çok sevdiğimiz bir kitabı okuyarak geçirdiğimiz zamanlar kadar dolu dolu yaşadığımız gün yoktur herhalde.

 

Yemekten sonra, hemen yeniden okumaya koyulurdum; hele ki o gün biraz sıcaksa

 

Okuma / hayatın içinde / baskın rolü oynayamayacağını göstermeye… (çalışacak)

 

Kitaplardan bahsetmek istediğimde, onlardan başka her şeyden söz ettim çünkü okumaların bana anlatmış olduğu şey kitaplar değildir (s. 26).

 

Okumanın rolünün sınırları, onun meziyetlerinin doğasından kaynaklanmaktadır.

 

“Gülmek doğası itibarıyla acımasız değildir; insanı hayvandan ayırır…” Theophile Gautier

 

Okumanın değeri

Yalnızca bir teşvik olan şeyi bir disiplin haline getirmek ona fazla rol biçmek olur. Okuma zihinsel yaşamın eşiğindedir; bizi bu yaşama sokabilir ama onu teşkil etmez.

 

Tembel zihin katışıksız bir yalnızlıktan hiçbir fayda elde edemez, çünkü kendi başına yaratıcı faaliyetini harekete geçirmekten âcizdir.

…gerekli olan, bir başkasından geldiği halde bizzat kendi derinliklerimizden doğan bir müdahaledir, / bu tam da okumanın tarifidir ve yalnızca okumaya uygun düşer (s. 38).

 

Okuma bizim için, sihirli anahtarları bize kendi derinliklerimizde, içlerine giremeyeceğimiz konutların kapısını açan bir kışkırtıcı olduğu sürece, hayatımızdaki rolü de esenlik getiricidir.

 

…büyük yazarların tercihi çok geçmeden antikçağın kitaplarına kayar. Kendi çağdaşlarına en “romantik” görünenler bile klasiklerden başka pek bir şey okumazlar.

 

…

Sur la lecture

Türkçeleştiren: Murat Erşen

Aylak Adam Yayınları, 1. Basım: Nisan 2014