İsimlerimize Benzeriz: İsim Kalıplaşmışlarının Ortaya Çıkışı Yüz Görünümü
(We Look Like Our Names: The Manifestation of Name
Stereotypes in Facial Appearance)
Yonat Zwebner, Anne-Laure Sellier, Nir Rosenfeld, Jacob
Goldenberg, Ruth Mayo
Journal of Personality and Social Psychology, Vol. 112, No.
4 (s. 527–554), 2017
Araştırmalar yüz görünümünün sosyal algıları etkilediğini
gösteriyor. Mevcut araştırma bunun tersi olasılığı araştırıyor: Sosyal algılar
yüz görünümünü etkileyebilir mi?
…hem sosyal algılayıcı hem de bilgisayar, bir kişinin adını
onun yüzüyle doğru bir şekilde eşleştirebiliyor.
…mevcut isim stereotiplerinin bu etkiyi ürettiğini, bunun
ortaya çıkışının kültüre bağlı olduğunu gösteriyoruz.
Bize bir kitabı kapağına göre yargılamamamız söylendi ama
hepimiz öyle yapıyoruz. İnsanları yargılarken yüz görünümü önemlidir
Bunun tersi de olabilir mi? İnsanların bizi yargılama şekli
görünüşümüzü etkileyebilir mi?
Görünüşün kimlikten, seçimlerden ve davranışlardan
etkilenebileceği gösterilmiştir
…isimler kendi kalıplaşmış yüz imgelerini taşırlar; bu yüz
adı stereotipleri elbette kişinin görünüşünü ve ilgili seçimlerini de
etkileyebilir.
Kişilik gibi
iç faktörler dış yüz görünümünü etkilediğinde / "Dorian
Gray etkisi"
Genellikle isim doğumdan önce seçilir.
Bir bebeğe bir isim verildiğinde, bu sosyal etiketin (adın)
belirli sosyal beklentilere, çıkarımlara ve etkileşimlere yol açtığını savunuyoruz.
…buba-kiki etkisi (Kohler, 1929), bu da bir nesne ile bir
isim arasındaki eşleşmenin tamamen keyfi olmadığını öne sürer.
Bölüm I'de (1'den 4'e kadar olan Çalışmalar), yüz adı
eşleştirme etkisinin varlığını test ediyoruz.
Bölüm II'de, isim stereotiplerinin rolünü test ederek, yüz
ismi eşleştirme etkisinden sorumlu olan temel mekanizmayı araştırmaya
başlıyoruz.
Bölüm III'te, altta yatan olası mekanizma olarak kendini
gerçekleştiren kehaneti daha doğrudan test ediyoruz. İlk olarak, bir kişinin
adının, yüz görünümümüzün bir özelliğinde, bu özelliğin sahibi tarafından en
çok kontrol edilen özelliğinde, yani saç stilinde bile temsil edildiğini
gösteriyoruz
…Hayatımızda çoğu zaman bir insanla ilk kez tanışırız veya
onun sadece resmini görürüz ve herhangi bir ek bilgiye ihtiyaç duymadan birkaç
karar verme ihtiyacı duyarız. Bu tür durumları test eden bu çalışmanın amacı,
insanların diğer bireyler hakkında sahip oldukları ilk izlenimi yüz
görünümlerine göre incelemektir…
İnsan katılımı çalışmalarımızda olduğu gibi, eğitilmiş
öğrenme algoritması gerçek adı şans seviyesinin önemli ölçüde üzerinde doğru
bir şekilde eşleştirmeyi başardı.
Bu bulgular bir arada, yüz adı eşleştirme etkisinin
varlığına dair güçlü bir destek sağlıyor. Bir ismin yüz görünümünde tecelli
ettiğini öne sürüyorlar: İnsanlar bir bakıma isimlerine benziyorlar.
Her biri hedefin verilen adı (veya takma adı, Çalışma 8) ve
dolgu adlarıyla görünen, renkli vesikalık fotoğrafların kullanıldığı sekiz
çalışmada, katılımcılar ve bir bilgisayar, şans seviyesinin üzerinde kişilerin
gerçek adlarını doğru bir şekilde tanımlayabildi.
Kendini gerçekleştiren kehanet hakkındaki genel fikir yeni
değil, çünkü yüz bilgilerimize dayalı olarak algılanma şeklimizin, başkalarının
bize nasıl davrandığını etkilediği ve dolayısıyla kendi öz algımızı ve
kişiliğimizi etkileyebileceği zaten biliniyor
Mevcut çalışmalar, yüzler ve sosyal algılar arasındaki
ilişkinin iki yönlü bir yol olabileceğini öne sürüyor. Önceki araştırmalar yüz
görünümünün sosyal algı üzerindeki etkisine odaklanırken, biz sosyal algının
yüz görünümü üzerindeki etkisine odaklanıyoruz ve gerçek yüz adı eşleşmelerinin
gerçekleştiğini gösteriyoruz. Yüz adı eşleşmesi, insanların fiziksel
kimliklerinde "kendi adlarına uygun yaşadıklarını" ima eder.
İsmimizin görünüşümüzü az da olsa etkileme ihtimali ilgi
çekicidir
…
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder