Homeros'a Göre Kimmer Kavim Adı Etimolojisi

Fatih Şengül - Homeros'a Göre Kimmer Kavim Adı Etimolojisi

Kimmerler MÖ. II. bin yılın başlarından MÖ. 8.yüzyıla kadar Karadeniz’in kuzeyinde yaşayan bir topluluktu (s. 33).

…yazılı belgeler sözbirliği etmişçesine Kimmerlerin bir Türk taifesi olduğu yönünde fikir beyan etmektedirler.

Türkçe’nin en eskicil özelliğini muhafaza eden Çuvaşça’da dahil olmak üzere tüm Türk dillerinin atası olarak kabul edilen ilk Türkçe milad’ın başlarında Ana Samoyedce’ye girmiş Türkçe ödünç sözler aracılığıyla tasnif edilir. Bu tasnife göre Ana Samoyedce’ye girmiş Türkçe kökenli kelimelerde /z/ yerine /r/, /ş/ yerine de /l/ vardır (s. 34).

“Kimmerlerin ülkesi (…) Oldum olası bol sisle ve bulutlarla örtülü (Homeros, Odysseia, XI, 14)”

Zekiev (Türklerin ve Tatarların Kökeni) Kimmer etnonomini kime (kayık) + ar (halk) “su boyunca hareket edebilen insanlar, kayıklı kabile” olarak kurar (s. 36).

…karanlık anlamına gelen Fince hämärä, Kürtçe “xumari” ile Vepsce hämär (“alacakaranlık”) [bunlara Türkçe kömür, Çuvaşça hĭmĭr “kahverengi” ve hatta Anadolu’da kullanılan konur (“esmer, açık kestane renginde olan”) kelimelerin de eklenilmesi mümkün] sözcüklerinin Kimmer etnonominin ve onun diğer kimi kaynaklarda geçtiği şekilleri olan Yunanca. Κιμμέριοι , Akkad. Gamir(e) , Erm. Gamir-k, Gür. Gmiri, Tevrat Gomer ve Asur Gimirrai arasındaki sesçil benzerliği kelimenin tam anlamıyla olağanüstüdür (s. 37).

k>s geçişi

Arapça sirr>sır-Türkçe kiz(giz),

İngilizce similar ~same

Ermenice “sar”(“dağ”), kar-sar eşitliği / Sarı gelin / dağlı gelin…

Çuvaşça satur “kuvvetli, güçlü”, İng.“strong” (s. 38)

ong hecesi Türkçe’de “güç ve kudret” anlamlarını taşır (Satur + ong ~ strong).

Arap. sa’adet-Türk. kut – Altayca “kadık”- Farsça(?) şad. Sümerce kın “göndermek” ~ Türk. gön-dermek~İng. send ~ Alm. senden. (s. 39)

Hun dilinde içkiye verilen ad Kim(os)(Kamom) ile batı Türklüğünün dilsel kalıntılarını bünyesinde barındıran Çuvaşların kadim içkisi “Sim(esem)”

Çuvaşça’da eskimiş bira üzerindeki beyaz tortu manasına gelen “kĭmĭs”

DLT’de şarap anlamındaki “kızıl süm” (s. 40)

Kimmer etnonominin ilk hecesinde geçen “kim”, günümüz Çuvaşça’da k~s geçişiyle sim “karanlık” sözcüğünde hala yaşamaktadır.

…kimer-kimeri < sim (karanlık)+er-eri ~“karanlık halkı” gibi bir anlama gelmekteydi.

Karanlık~duman arasındaki ilişki Çuv. sim ile İng. smoke kelimeler arasında doğrudan doğruya bir bağlantıyı da ortaya çıkarıyor (s. 41).

---

Fatih Şengül, “Homeros’a Göre Kimmer Kavim Adı Etimolojisi”, Karadeniz Araştırmaları Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 17, Bahar 2008, s.33-42.