31 Temmuz 2023 Pazartesi

Ahmet Cevizci - Felsefe Tarihi - İNGİLİZ AMPİRİSİZMİ

İNGİLİZ AMPİRİSİZMİ

Aydınlanmanın kurucu babaları Isaac Newton ve John Locke

Aydınlanma felsefesi / deneyim üzerinden felsefe yaptı / bu yüzden /  epistemolojik ve deneyci bir karakter taşıdı.

 

John Locke

…insan sadece fenomenleri bilebilir.

İnsan Anlığı Üzerine Bir Deneme adlı eserinin girişinde, “Bizim işimiz, her şeyi değil, kendi davranışımızla ilgili şeyleri bilmektir.”

“bilgi güç içindir”

…aklın doğuştan getirdiği teorik ve pratik hiçbir ilke bulunmadığını, zihnin boş bir levha olduğunu ve her şeyin deneyim yoluyla bilinebileceğini öne sürer…

İde /  zihnin düşünme faaliyeti sırasında konusu veya nesnesi olan şey /  algılanan veya düşünülen şey, varlık veya fiziki nesne değil, fakat onun zihindeki temsili olarak ide

 

…ideleri temin eden kaynak deneyimdir.

bilgiye erişme sürecinde dile özel bir önem atfeder…

 

politik toplumun yaratılmasının en önemli nedeni / Mülkiyet…

 

George Berkeley

…zihinden bağımsız bir gerçekliğin olamayacağını, gerçekliğin zihne tabi olduğunu öne sürer.

…maddenin var olmadığını, gerçekten var olanın ide olduğunu söyler…

…buradan fiziki nesnelerin, zihinden bağımsız, nesnel bir varoluşa sahip olmadıkları, fakat yalnızca algılandıkları zaman varoldukları sonucu çıkar.

 

Berkeley’in metafiziğinde, madde veya fiziki nesneler söz konusu olduğunda var olmak algılanmış olmaktır ama zihin ya da tin söz konusu olduğunda, var olmak bu kez algılamak veya algılayan olmaktır.

Tanrının insan zihninden bağımsız olarak varolan şeyleri algılayan neden olduğunu ifade eder.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder