Italo Calvino – Kitaplarımdan Birini Nasıl Yazdım

Italo Calvino – Kitaplarımdan Birini Nasıl Yazdım

Okurun Bilgisine

Bütün değerlerin yeniden gözden geçirildiği şu günlerde, göstergebilim (semiyotik), haklı olarak, kapalı bir entelektüel güvenlik alanı gibi görülebilir.

Kitaplarımdan Birini Nasıl Yazdım,

Bir Kış Gecesi Eğer Bir Yolcu başlıklı romanı, daha doğrusu kitaptaki on iki bölümü açıklayan bir üstdil olarak belirir. (s. 9)

Calvino’nun buradaki metni birbirine koşut olarak iki yazınsal biçim kullanır: Her sayfanın solunda dörtgen yazı biçimleri, bunun altında da serbest vezinde yazılmış dörtlükler yer alır. (s. 10)

Algirdas Julien Greimas

Bölüm I

Kitabın içindeki okur buradaki okur olduğunu iddia etmekte

Buradaki kitap kitabın içindeki kitap olmayı istemekte

Bölüm II

Okur kadın-okuru yeniden bulmayı arzular

Kitabın yarıda kesilmesi kitabın devam etmesi haline geliyor

Kadın-okur bir başka kitaba devam etmeyi arzular

Bu kitabın başlangıcı bir başka okur arar

Bölüm III

Ludmilla kızkardeşi Lotharia’yı anlar

İdeoloji şiirselliği didik didik eder

Hiper-okur okur ile aynı kitapları okumaz

Bir kitabın gizemi sonunda değil başlangıcındadır

Yüceliğe ulaşmak için okumamak yeterli değildir

Her hiper-okur da sessizliği okuyamayabilir

Bölüm VI

Yazarın yalnızca sahteci tarafından bilinen bir gerçeği vardır

Her gerçek kitapta düzmece kitabın ele geçireceği bir hile vardır

Sahteci kendine ait olmayan bir gerçeği dile getirebilir

Yazar kendi düzmece kitaplarını üretebilir

Yazar sahtecinin öyküsünü yazacaktır

Düzmece kitaplar arasında gerçek kitap gizlidir

Yazarın düşleri ile sahtecinin düşleri birbirine benzer

Roman yazan bilgisayar da anlatıların babası gibi bir düştür

Bilgisayar fon gürültüsü tarafından bozulur

Sahteci yazarını iyi seçememiştir

Başarısızlığa uğramış romanın mitsel kaynağı yoktur

Yazarın gerçeği gürültü içinde gizlenir

Bölüm VII

Okur-olmayan ve kadın-okur birbirlerini bütünlerler

Kitap dolu bir evde bir kitap bulmak güçtür

Kadın-okur kendi evini araştırmayı bir türlü bitirememiştir

Okur-olmayan aranılan kitabı her zaman bulur

Kadın-okur bir gizem saklar

Kitap okur tarafından bitirilmemiştir

Okur, boş yere şu lanet gizemin peşinden koşuyorsun

Kadın-okur, boş yere, sen şu lanet kitabın peşinden koşuyorsun

Saklanan kitap okurda kuşku uyandırır

Kadın-okur sahteciyi önceden çok iyi tanımaktaydı

Ama kitabın sahteciye ait olduğu kesin değildir

Ama kadın-okurun okura ait olduğu kesin değildir

Bölüm VIII

Kadın-okur yazı’nın yorgunluğunu bilmez

Yazar okuma mutluluğunu unutmuştur

Bunalmış yazar ve üretken yazar birbirlerini kıskanırlar

Okunan kitap ile yazılan kitap aynı kitap değildir

Uçsuz bucaksız kitaplıklar imgesi yazarın kafasını kurcalar

Kişisiz dil kitabın sözü içinde billurlaşır

Coşkulu kadın-okur yazarın kişiliğiyle ilgilenmez

Entelektüel okuma için bir sahtecinin yapıtı yeterli olabilir

Okur kendi sorunlarının çözümünü yazarda bulamaz

Eksiksiz kitap belki de yalnızca başlangıçlardan oluşmuştur

Bölüm IX

Dünya asla bir kitap olmayacaktır

Düzmece kitap okuru öyküsüdür

Gerçek kitapların düzmece kitaplardan ayırt edilmesi olanaksızdır

Okurun öyküsü güç tarafından kararlaştırılır

Sahteci için gerçek hiçbir şey yoktur

Güç için yalnızca sahte vardır

Entelektüel kadın dostu mudur düşmanı mıdır okurun?

Düzmece kitaplar güce karşı bir silah mıdır?

Bölüm X

Gerçek kitap her zaman sahteler arasına saklanır

Okur sansüre seslenir

Sansür kadın-okura karşı hiçbir şey yapamaz

Gerçek kitap sahtecinin yakalanamaz düşüdür

Gerçek kitap sansürden kurtulur

Okur her kitabın düzmece olduğuna inanır

Bölüm XI

Sen okur bir başka kitabı okumalıydın sen

Sen kitap bir başka okur tarafından okunmuş olmalıydın

Her okur tarafından okunmuş kitap her zaman bir başka kitaptır

Okur okuduğu her kitapta bir başka okurdur

Bölüm XII

Okur ile kadın-okur birlikte yatarlar

Yaşam akmaya devam eder kitap da orada kalır

Türkçeleştiren: Mehmet Rifat & Sema Rifat

İyi Şeyler Yayıncılık

Ağustos 1996