Levent Kırca ve Türk Tiyatrosu

Alev Gözcü - Levent Kırca ve Türk Tiyatrosu

Levent Kırca, 28 Eylül 1950’de Samsun’da dünyaya geldi.

Levent Kırca’nın canlandırdığı tiplemeler her an her yerde karşılaşılabilecek ortalama kişiliklerdir.

Levent Kırca’nın baba tarafından aile büyükleri, (Bulgaristan’dan), Kırcaali’den gelmiştir.

Levent Kırca’nın annesi Bahriye Hanım, ilkokulda; babası Mehmet Bey ise Sanat Okulu’nda görev yapmıştır.

“Babam da Erkek Sanat Lisesi’nde hocaydı ve aynı zamanda ressamdı. Ben aşağı yukarı ilkokuldayken o İsviçre’ye gitti... Bilgi ve görgüsünü artırsın diye devlet onu İsviçre’ye gönderdi. Bir daha da gelmedi…”

Kırca’nın ablası Ankara’da Hukuk öğrenimine devam etmiş ve sonrasında da yargıç olmuştur (s. 1130).

…çocukluğundan itibaren çamurdan heykeller yapmaya başlamış, mahallesinde arkadaşlarıyla birlikte oyunlar sahnelemeye çalışmıştı. Bunların yanı sıra Kırca’nın yazma becerisi de erken yaşlardan itibaren şekillenmişti. Kırca, ilkokul günlerinde bir gazetenin yarışmasında anneler günü için annesine yazdığı kompozisyonla birinci olmuştu.

27 Mayıs 1960’tan sonra Ankara’ya taşındılar.

“Herkesin birbirini tanıdığı bir yerdi Samsun. Ama Ankara’ya gittiğimde kendimi çok yalnız ve çok ezik hissetim. Çok komplekse kapıldım. Çok boynum büküktü. Türkiye’deki sınıf farkını ben Ankara’da yaşadım...” (s. 1132)

Kırca, kamusal alanda “halkın avukatlığını” yapar. Zaten yıllardan beri ciddi sıkıntılar içinde olan geniş halk kesimleri, Kırca’nın mizahında yüceltilirken, politikacılar, yöneticiler ve zenginler en ağır şekilde tam da en kaba biçimiyle hicvedilmektedir. Hatta kimi zaman hiciv belki anlaşılmamıştır diye “son derece didaktik bir dille” mesaj skecin sonunda tekrar verilmektedir (s. 1135).

Özel televizyonların henüz olmadığı bir dönemde Kırca, TRT’ye yapmış olduğu programlarla geniş halk kitleleriyle buluştu. O, Karagöz- Hacivat oynatmış, Nasrettin Hoca olmuştur. Levent Kırca çağımızın meddahıdır.

O, ayrıca 1970’lerin ilk yarısında Ayşegül Atik, Enis Fosforoğlu vb. isimlerle çalışarak, “Siz Olsaydınız Ne Yapardınız?” programını da yapmıştır. İzleyici aktif olarak programa dahil edilmiştir.

“Olacak O Kadar’ın” içinde Kırca’nın o güne kadar yaptığı her şey vardır (s. 1136).

“Samimi olduğuna inandığım bir tek Süleyman Demirel vardı bence. Çünkü ben

Süleyman Demirel’e, para istemek için gittim. Kredi verin bana diye... O zaman Süleyman Bey’i, programda çok oynuyorduk... Süleyman Bey dedi ki; ‘sen parayı ödeyemezsin, bunu kredi olarak alma, ben sana bunu para olarak vereyim’ dedi. Ben de, hayır istemem dedim, almadım. O zaman ‘neden almıyorsun’ diye sormuştu... Ben de ‘o zaman sizi istediğim gibi oynayamam, taraf tutmak zorunda kalırım’ dedim. O da bana ‘bugüne kadar oynadın beni, ben sana nasıl bir engel çıkardım, git oyna bu parayı da al’ demişti. Bu Süleyman Demirel’in oradaki samimiyetini gösterir.”

Levent Kırca’ya, 1998 yılında Kültür Bakanlığı tarafından ‘Devlet Sanatçısı’ unvanı verilmiştir (s. 1137).

---

Gözcü, Alev. (2015), “Levent Kırca ve Türk Tiyatrosu,” Geçmişten Günümüze Samsun / Canik ve Değerleri, Ed. Osman Köse, Canik Belediyesi Kültür Yayınları, Cilt: 2, (s. 1129-1139 ), Samsun