Akın
Temür - Antik Çağdan Günümüze Amazonlar
Antik tarihçiler onların Terme Çayı
(Thermedon) kenarında Themiskyra adında bir başkentlerinin olduğundan söz etmelerine
karşın yüzeyde herhangi bir buluntuya şimdiye kadar rastlanmamış olması onların
efsane olarak kalmalarına yol açmıştır.
Dünyanın birçok yerinde herhangi bir kalıntıları
ve de tarihi hiçbir kaynak olmamasına karşın Amazonlar sahiplenilmiş ve ülke ve
şehir tanıtımlarında kullanılmışlardır.
Mitolojiye göre Amazonlar savaş
tanrısı Ares ile Harmonia ya da Aphrodite'nin kızları olarak kabul edilir.
Amazon adının kökeni ise, A-mazon
yani memesiz anlamına gelmektedir.
Ephesos ve Smyrna kentlerinin birer Amazon
tarafından kurulduğu, tanrıça adına bir heykel dikildiği ayrıca Artemis
Tapınağı'nın Amazonlar tarafından yapıldığı ya da orada rahibelik yaptıkları da
anlatılanlar arasındadır.
Herodot onlar Skythler (İskitler) tarafından
"Oiorpata" olarak adlandırdıklarım bunun Grekçe karşılığın ise,
"erkek öldürenler" olduğunu, Skyth dilinde Oiorpata kelimesinin
"Oior" (erkek) ve "pata" (öldürmek) kelimelerinden
oluştuğunu söyler (Herodot: IV, 110-117).
Herakles'in meşhur 12 işinden biri sayılan efsaneye
göre; Eurystheus'un kızı Admete'nin isteği üzerine Herakles Amazon kraliçesi Hippolyte'nin
kemerini ele geçirmek için Amazon krallığına gider. Bu kemer savaş tanrısı
Ares'e aittir ve hükümdarlığının bir göstergesi olarak Hippolyte'ye armağan
edilmiştir. Herakles birkaç gönüllüyle birlikte bazı ifadelerde ise göre dokuz
gemiyle Themiskyra'ya gitmiştir. Oraya varınca da Hippolyte'yi öldürmüş (ya da
öldürmemiş) ve kemeri almayı başarmıştır.
Theseus Amazonlarla savaşmaya karar verir.
Uzun bir deniz yolculuğunun sonunda Amazonlar diyarına ayak basan Theseus
karşısında savaşan değil onu armağanlarla karşılayan kadın savaşçıları görür.
Theseus kendisine armağan getiren kadınları gemisine davet eder. Fakat onlar
gemiye çıkar çıkmaz gemi demir alır. Bu tutsak kadınlar arasında Antiope
isminde güzelliği dillere destan bir kadın da vardır. Theseus bu kadınla
evlenir. Ancak Amazonlar bu kaçırmanın intikamını almak için Atina'ya saldırır.
Bu mücadele esnasında Antiope ölür. Sonunda aralarında bir anlaşma yapılır ve
Amazonlar yurtlarına geri döner.
Mitolojiye göre Troia Savaşı'na Amazonlar da
katılır. Kraliçeleri Penthesilea komutasındaki Amazonlar savaşın en şiddetli
anında Troialıların yardımına koşar. Ateşli Amazonların yeniden canlandırdığı
savaşta Grekler büyük kayıplar verirler. Greklerin Troilalılarla birlikte
savaşan kadınlar ordusu karşısında bozuldukları ve geri çekilmeye başladıkları
zaman Akhilleus ve Aias Greklerin yardımına koşar. Akhilleus ile Penthesilea
arasında geçen mücadeleyi Penthesilea kaybeder. Ancak düşmanının miğferini
başından çıkaran Akhilleus gördüğü güzellik karşısında büyülenir ve
Penthesilea'ya âşık olur ve öldürdüğüne pişman olur.
Lykia kralı İobates'in isteği ile Bellerophon
Amazonlarla savaşır ve onları yener.
---
Temür, Akın (2011), “Antik Çağdan Günümüze Amazonlar,” Samsun Sempozyumu 13-16 Ekim Samsun, Bildiriler Kitabı, Cilt: 1, s.
69-75, Samsun 2012
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder