16 Mart 2018 Cuma

Antik Çağdan Günümüze Amazonlar


Akın Temür - Antik Çağdan Günümüze Amazonlar

Antik tarihçiler onların Terme Çayı (Thermedon) kenarında Themiskyra adında bir başkentlerinin olduğundan söz etmelerine karşın yüzeyde herhangi bir buluntuya şimdiye kadar rastlanmamış olması onların efsane olarak kalmalarına yol açmıştır.
Dünyanın birçok yerinde herhangi bir kalıntıları ve de tarihi hiçbir kaynak olmamasına karşın Amazonlar sahiplenilmiş ve ülke ve şehir tanıtımlarında kullanılmışlardır.

Mitolojiye göre Amazonlar savaş tanrısı Ares ile Harmonia ya da Aphrodite'nin kızları olarak kabul edilir.
Amazon adının kökeni ise, A-mazon yani memesiz anlamına gelmektedir.
Ephesos ve Smyrna kentlerinin birer Amazon tarafından kurulduğu, tanrıça adına bir heykel dikildiği ayrıca Artemis Tapınağı'nın Amazonlar tarafından yapıldığı ya da orada rahibelik yaptıkları da anlatılanlar arasındadır.

Herodot onlar Skythler (İskitler) tarafından "Oiorpata" olarak adlandırdıklarım bunun Grekçe karşılığın ise, "erkek öldürenler" olduğunu, Skyth dilinde Oiorpata kelimesinin "Oior" (erkek) ve "pata" (öldürmek) kelimelerinden oluştuğunu söyler (Herodot: IV, 110-117).

Herakles'in meşhur 12 işinden biri sayılan efsaneye göre; Eurystheus'un kızı Admete'nin isteği üzerine Herakles Amazon kraliçesi Hippolyte'nin kemerini ele geçirmek için Amazon krallığına gider. Bu kemer savaş tanrısı Ares'e aittir ve hükümdarlığının bir göstergesi olarak Hippolyte'ye armağan edilmiştir. Herakles birkaç gönüllüyle birlikte bazı ifadelerde ise göre dokuz gemiyle Themiskyra'ya gitmiştir. Oraya varınca da Hippolyte'yi öldürmüş (ya da öldürmemiş) ve kemeri almayı başarmıştır.

Theseus Amazonlarla savaşmaya karar verir. Uzun bir deniz yolculuğunun sonunda Amazonlar diyarına ayak basan Theseus karşısında savaşan değil onu armağanlarla karşılayan kadın savaşçıları görür. Theseus kendisine armağan getiren kadınları gemisine davet eder. Fakat onlar gemiye çıkar çıkmaz gemi demir alır. Bu tutsak kadınlar arasında Antiope isminde güzelliği dillere destan bir kadın da vardır. Theseus bu kadınla evlenir. Ancak Amazonlar bu kaçırmanın intikamını almak için Atina'ya saldırır. Bu mücadele esnasında Antiope ölür. Sonunda aralarında bir anlaşma yapılır ve Amazonlar yurtlarına geri döner.

Mitolojiye göre Troia Savaşı'na Amazonlar da katılır. Kraliçeleri Penthesilea komutasındaki Amazonlar savaşın en şiddetli anında Troialıların yardımına koşar. Ateşli Amazonların yeniden canlandırdığı savaşta Grekler büyük kayıplar verirler. Greklerin Troilalılarla birlikte savaşan kadınlar ordusu karşısında bozuldukları ve geri çekilmeye başladıkları zaman Akhilleus ve Aias Greklerin yardımına koşar. Akhilleus ile Penthesilea arasında geçen mücadeleyi Penthesilea kaybeder. Ancak düşmanının miğferini başından çıkaran Akhilleus gördüğü güzellik karşısında büyülenir ve Penthesilea'ya âşık olur ve öldürdüğüne pişman olur.

Lykia kralı İobates'in isteği ile Bellerophon Amazonlarla savaşır ve onları yener.

---
Temür, Akın (2011), “Antik Çağdan Günümüze Amazonlar,” Samsun Sempozyumu 13-16 Ekim Samsun, Bildiriler Kitabı, Cilt: 1, s. 69-75, Samsun 2012

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder