Mehtap
Muğlalı ve Alp Erdin Koyutürk ve Mustafa Erhan Sarı - Samsun Yöresinde Süt
Dişleri ile İlgili Folklorik Yaklaşımlar
Anadolu’da yaşayan halk inançlarının pek
çoğunun kaynağını; çok tanrılı dinler, eski Anadolu uygarlıkları, eski Türk
dinleri, bazı din büyüklerinin sözleri ve günlük yaşam olayları oluşturmaktadır
(Şişman 2000: 478).
Çocuğun biyolojik gelişim belirtilerinin en
önemlilerinden birisi olan diş çıkarma; geçmişte olduğu gibi günümüzde de
geleneksel kültürün bir parçası olarak kentsel ve kırsal bölgelerde törensel uygulamalarla
karşılanmaktadır.
Çekilen süt dişlerinin çoğunlukla çöpe veya
dama atıldığı tespit edildi.
Dama atma nedenleri arasında; dişlerin güzel,
çabuk, sağlam çıkması, atılan dişleri kuş veya kargaların alarak yerine altın
diş veya yeni diş getirmesi olarak belirlendi. Şehirde yaşayan bir bireyin ise;
dişi okulun damına atarak çocuğunun okuması dileğinde bulunduğu belirlendi. Dama
atma işlemi sırasında genellikle kuşlara özellikle kargaya seslenildiği ve “al
sen kemik dişi, ver demir dişi”, “karga al eski dişi, ver yeni dişi” gibi
tekerlemelerinin söylendiği tespit edildi.
Toplumların eğitim düzeyi ve kültürüyle batıl
inançlar arasında ters bir orantı söz konusudur. Eğitim düzeyi düşük toplumlarda,
batıl inançlar artmaktadır.
Türk toplumu nazara inanan bir toplumdur.
Nazarlık pek çok Türk ailesinin evinde, işyerinde, arabasında, giysilerinde
bulunur. Birçok materyal nazarlık olarak kullanılır.
Diş değişimiyle ilgili sayısız batıl inanç
mevcuttur.
---
Muğlalı, Mehtap ve Koyutürk, Alp Erdin ve
Sarı, Mustafa Erhan. (2011), “Samsun
Yöresinde Süt Dişleri ile İlgili Folklorik Yaklaşımlar,” Milli Folklor Dergisi, Yıl: 19, Sayı: 73, s. 68-72
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder