Osman Ağa ve Giresun Alayının Milli Mücadeledeki Yeri (1919-1923)

Osman Ağa ve Giresun Alayının Milli Mücadeledeki Yeri (1919-1923) - YLT
Hacettepe Üniversitesi, Atatürk İlkeleri Ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, 1996

Mondros Müterakesi imzalanıp Boğazlar ve Karadeniz İtilaf Devletlerine açılınca itilaf güçleri büyük bir yoğunlukla buralara girdiler ve önemli gördükleri bazı yerleri işgal ettiler. Bu arada Pontusçular, Trabzon, Amasya, Samsun, Sinop ve Giresun bölgelerinde ayaklanma çalışmalarına hız verdiler (s. 12).

(Mondros’tan sonra) Yunan ilerlemesi sırasında Karadeniz'de Yunan ablukası çok şiddetli bir şekilde devam etti.

Rumlar, İnebolu'dan tutunuzda, Batum’a kadar uzanan Karadeniz kıyılarında, Trabzon merkez olmak üzere, bir Rum-Pontus devleti kurmak istiyorlardı.

Rum çeteleri Türk unsurlara karşı her türlü mezalimde bulunurlarken Rum ileri gelenleri bu olayları desteklemiş ve hatta alkış bile tutmuşlardır.

1917 Aralığında yapılan Erzincan Mütarekesi ile Sovyet Hükümeti, Doğu Anadolu ve Karadeniz mıntıkasındaki birlikleri geri çekmeyi kabul etmişlerdi. Bu olaylardan sonra Doğu Anadolu'da Ermenilerin Türklere karşı giriştiği mezalim başladı.

1918 Şubat'ında Erzincan Mütalerekesi'nin artık tanınmayacağım bildiren II. Kafkas Ordusu Komutanı Vehip Paşa 12 Şubat’ta ileri harekâta başladı.

Trabzon Muhafaza-i Hukuk-i Milliyet Cemiyeti'nin Giresun'da Topal Osman'la anlaşmasından sonra özellikle 1920'den itibaren Giresun ve Trabzon mıntıkasında Rum çetesinden bahsedilmez olmuştu.

Sakarya Savaşı öncesinde ordunun arka cenahının-cephe gerisi-boşaltılması çok tehlikeli olabilirdi. Zira Yunan taarruzu ile harekete geçerek ve Türk kuvvetlerini arkadan vurup, dağıtılması için iyi yetiştirilmiş çeteler önemli noktalara yerleştirilmişti.

Bu bölgede huzuru ve görevini temin etmek için Osman Ağa'nın komutasındaki 42'nci Piyade Alayından faydalanmak cihetine gidilmiştir. Sözü edilen Alay, 16 Nisan 1921'de Ümit Vapuru ile Samsun'a intikal etmiş ve burada XV. Tümen'den donatılmış, Ankara'dan gelen bu kuvvete daha sonra 49'ncu alay adı verilmiştir.

Okuması-yazması olmayan Osman Ağa, bütün yaptıklarının, ülkenin yararına olduğu inancındaydı.

…