Ahmet Ferit Tek'in Hayatı, Siyasi Faaliyetleri ve Fikirleri

Ahmet Ferit Tek'in Hayatı, Siyasi Faaliyetleri ve Fikirleri - YLT
Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2006

II. Meşrutiyet ve Cumhuriyet devirlerimizin en seçkin simalarından biri olan Ahmet Ferit Bey 7 Mart 1878’de, Bursa’da doğdu.
1912 tarihinde Milli Meşrutiyet Fırkası’nı kurdu, aynı yıl partinin yayın organı olarak İfham gazetesini çıkardı.
Damad Ferit Paşa’nın II. Kabinesinde, Mayıs 1919–Temmuz 1919 tarihleri arasında Nafıa Nazırı oldu. 9 Aralık 1919’da Milli Türk Fırkası’nı kurdu. 30 Mayıs 1920 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne katıldı. 18 Temmuz 1920 tarihinde Maliye Vekilliği uhdesine verildi. İcra Vekilleri Heyetinin 26 Ekim 1921 tarihli kararıyla, Paris temsilciliğine atandı daha sonra Lozan görüşmelerine katıldı. 30 Ekim 1923’te kurulan İsmet Paşa’nın ilk Cumhuriyet Kabinesinde, ilk Dâhiliye Vekili oldu. Bu görevi sırasında 150’likler listesi ile 1924 yılında Köy Kanununu hazırladı. 6 Mayıs 1925–1932 tarihleri arasında Londra, 1932–1939 tarihleri arasında Varşova, 1939–1943 tarihleri arasında Tokyo Büyükelçiliği görevlerinde bulundu. 25 Kasım 1971’de, vefat etti.

İfham Gazetesi
Milli Meşrutiyet Fırkası’nın yayın organı olarak 22 Eylül 1912’den itibaren Ahmet Ferit Tek tarafından çıkarıldı. Bu dönemde yazı işleri müdürlüğünü Mustafa Suphi yaptı.
1913’te kapatıldı. İkinci yayın dönemi 23 Temmuz 1919’da başladı. Gazete bu yayın döneminde de Milli Türk Fırkası’nın yayın organı olarak faaliyet gösterdi.
19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkarak, yer yer belirmiş Milli Mücadele teşebbüslerini teşkilatlandırmaya koyulan, Erzurum ve Sivas Kongreleriyle millet iradesini bir merkezde toplamağa çabalayan Atatürk’ü, hiç bir şeyden çekinmeksizin desteklemiştir.
Aynı yılın sonlarına doğru Ahmet Ferit Ankara’ya geçince İfham’ın yayımına son verildi (s. 68-69).

Türk-İtalyan Savaşı
Türkler en kötü zamanlarında bile savaş sahnesinde büyük başarılar kazanmıştır; ancak İtalya tarihi boyunca daima mağlup…
Bu nedenledir ki İtalya, Adalar Denizinde ve Boğazlarda tehdit unsuru oluşturarak Osmanlı Devleti’ni barışa zorlamak istemektedir.
…bu yıllarda, bir Rus-İtalyan itilafnamesi vücuda gelmişti ve İtalya bu itilafnameye dayanarak Rusya’yı Osmanlı’ya karşı yanına almak istiyordu.
Boğazların ele geçirilmesi yine Rusları, Türklere karşı İtalyan’ın yanına iten sebeplerdendi.

Ahmet Ferit Bey, 1919 yılında, Damat Ferit Paşa kabinesinde Nafıa Nazırı iken, 8 Temmuz 1919 tarihinde Damat Ferit Hükümeti adına Mustafa Kemal Paşa’nın maiyetindeki Miralay Refet Beye çektiği telgrafta Mustafa Kemal’i şiddetle eleştirmiştir.
…bu yazı Dâhiliye Vekili Ahmet Ferit Beyi çok zor durumda bırakmıştır ki O, telgrafın aslında bir parola olduğunu iddia ederek, Refet Paşa’yı da kendisine tanık göstermek ister ancak her zaman aksini iddia ettiği halde Ankara Hükümeti’ni zor duruma düşürmekten zevk alan Refet Bele de bu yazıyı onayladı. Böylece Ferit Bey istifa etmek zorunda kaldı.
…