Cumhuriyet'in 50. Yılında Rize 1973, Rize İl Yıllığı

Cumhuriyet'in 50. Yılında Rize

1973 Rize İl Yıllığı

MÖ. 3000-2000 yılları arasında Hurriler Doğu Karadeniz Bölgesindeydiler.

MÖ. 1200’lerde Rize ve çevresinde Kimmerlere rastlanır. Kimmerler bu bölgede çok uzun süre kalamadılar; İskitlerin baskısıyla bölgeden uzaklaştılar.

MÖ. 700’den sonra Miletoslular Karadeniz kıyılarında koloniler kurdular.

MÖ. 550’de bölge Pers hâkimiyetine geçti.

Bundan sonraki dönemi yazılı kaynaklardan takip edebiliyoruz.

Tuzcuoğlu evi uzun süre Hükûmet Konağı olarak kullanılmıştır. (s. 21)

Kültür

Hangi tür veya tema üzerinde olursa olsun, Rize türküsü ve manilerinin ekserisinde mecazi ifadelere fazla yer verilmemiş olup, anlam çok belirgin şekilde ortadadır:

“İn dereye dereye

Kuru funduk bulursun

Alacaksan al beni

Sonra pişman olursun” (s. 85)

Rize Halk Türkülerinden Örnekler

Dun gece rüya cordum

Olmadi bağa ayan

Çemençemun sesine

Uyan sevduğum uyan

Akayi Taşlidere

Vura vura taşlara

Çesileyim sevduğm

O cozlere kaşlara

Derenun çenarina

Sereceğu çilimi

Alalum birbirini

Ceçsun yürek yanguni

İneceğum yaliya

Taşa sarilacağum

Ettu çendi çendume

Çima darilacağum

Şu Rize evleri

Siva ile badana

Yar benumlan oynadun

Başkasinlan oynama

Karardi Karadeniz

Sardi dört yanumuzi

Bu kaybana sevdaluk

Alacak canumuzi

Yeni çikayi yeni

Derelerun ormani

Sevdaluktan çesildi

Düzlerumun dermani

Kurbanum Taşlıdere

Culune çiçeğune

Kız senun türçilarun

Dert oldi yureğume

Oy dere Taşlıdere

Derman ol derdumuze

Mevlam sabırlar versun

Sevduğum içimuze

En dereye dereye

Kuru funduk bulursun

Alacaksan al bani

Sora pişman olursun

Yun vururum tarağa

Koydun beni merağa

Oyle sitemli mektup

Daha yollama bağa

Şişurduk yelçenleri

Kayuğun yatti yana

Eziyet etma o kiz

Habu yanginli cana (s. 85-86)

---

Ankara, 1973