Anadolu Geleneksel Evlerinin İç Mekân Kurgusu Mardin Özelinde Bir İnceleme
Saide Selin Eray
Anadolu’nun tüm bölgelerindeki geleneksel evler planlama
ilkeleri ve mekânsal örgütlenmeler açısından birçok benzerliklerin yanı sıra
bölgenin iklim koşulları, yerel malzeme kullanımı veya bölgeye ait yapım
teknikleri gibi birtakım farklılıklar da gösterebilmektedir.
Geleneksel ev, ait olduğu kültür ya da etnik grubun
özellikleri, davranış şekilleri, çevresel tercihleri, yaşam biçimi, imgeleri,
zaman ve mekân taksonomilerini yansıtır.
Türklerin ilk barınakları sayılan / çadırlar dairesel plana
sahipti
çadırın orta kısmında konumlanan ocak ailenin etrafında
toplandığı bir öge
Ocağın arka kısmında yüklükte / ailenin eşyaları depolanır
Türk Evi, 17. ve 18. yüzyıllarda İstanbul, Bursa ve
Edirne’de yaygınlaşmıştır
geleneksel ev tiplerinde temel yaşama alanları olan ortak
birimler bulunmaktadır. Bu anlamda, evin temel birimleri olan sofa, odalar,
ıslak hacimler ve mutfak görevini yerine getiren tandır…
zemin kat daha ziyade özellikle kırsal bölgelerde ahır, depo,
samanlık ve işlik gibi amaçlar için kullanılmıştır. İkamet edilen esas kat ise
üst kattır ve bu kat zeminden çıkan nem ve rutubetin verebileceği zararlardan
korunmak için zeminden yükseltilmiştir.
çatı arası da havalanma açısından sebze ve meyve kurutmak
için kullanılır.
Türk evinin en karakteristik ögesi olan sofa, aslında odalar
arası ortak bir mekândır.
sofa için sergah, sergi, sayvan, çardak, divanhane gibi
isimler de kullanılmaktadır.
Tuvaletler, çoğu evlerde giriş kapısının yakınında ya da
kapı arası denilen mekânda planlanmaktadır.
Avlu birtakım günlük işlerin yapıldığı yer olmanın yanı
sıra, yeşil alan yaratma adına yeşillikler, çiçek ve ağaçları yaşam alanının
içine katarak ev halkının toprakla ilişkisini desteklemektedir
…
Eray, Saide Selin. (2021), “Anadolu Geleneksel Evlerinin İç
Mekân Kurgusu Mardin Özelinde Bir İnceleme,” International Journal of Mardin
Studies, 2/1, s. 27-39
…
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder