12 Şubat 2023 Pazar

Anadolu Geleneksel Evlerinin İç Mekân Kurgusu Mardin Özelinde Bir İnceleme

Anadolu Geleneksel Evlerinin İç Mekân Kurgusu Mardin Özelinde Bir İnceleme

Saide Selin Eray

 

Anadolu’nun tüm bölgelerindeki geleneksel evler planlama ilkeleri ve mekânsal örgütlenmeler açısından birçok benzerliklerin yanı sıra bölgenin iklim koşulları, yerel malzeme kullanımı veya bölgeye ait yapım teknikleri gibi birtakım farklılıklar da gösterebilmektedir.

 

Geleneksel ev, ait olduğu kültür ya da etnik grubun özellikleri, davranış şekilleri, çevresel tercihleri, yaşam biçimi, imgeleri, zaman ve mekân taksonomilerini yansıtır.

 

Türklerin ilk barınakları sayılan / çadırlar dairesel plana sahipti

çadırın orta kısmında konumlanan ocak ailenin etrafında toplandığı bir öge

Ocağın arka kısmında yüklükte / ailenin eşyaları depolanır

 

Türk Evi, 17. ve 18. yüzyıllarda İstanbul, Bursa ve Edirne’de yaygınlaşmıştır

 

geleneksel ev tiplerinde temel yaşama alanları olan ortak birimler bulunmaktadır. Bu anlamda, evin temel birimleri olan sofa, odalar, ıslak hacimler ve mutfak görevini yerine getiren tandır…

 

zemin kat daha ziyade özellikle kırsal bölgelerde ahır, depo, samanlık ve işlik gibi amaçlar için kullanılmıştır. İkamet edilen esas kat ise üst kattır ve bu kat zeminden çıkan nem ve rutubetin verebileceği zararlardan korunmak için zeminden yükseltilmiştir.

çatı arası da havalanma açısından sebze ve meyve kurutmak için kullanılır.

 

Türk evinin en karakteristik ögesi olan sofa, aslında odalar arası ortak bir mekândır.

sofa için sergah, sergi, sayvan, çardak, divanhane gibi isimler de kullanılmaktadır.

 

Tuvaletler, çoğu evlerde giriş kapısının yakınında ya da kapı arası denilen mekânda planlanmaktadır.

 

Avlu birtakım günlük işlerin yapıldığı yer olmanın yanı sıra, yeşil alan yaratma adına yeşillikler, çiçek ve ağaçları yaşam alanının içine katarak ev halkının toprakla ilişkisini desteklemektedir

 

Eray, Saide Selin. (2021), “Anadolu Geleneksel Evlerinin İç Mekân Kurgusu Mardin Özelinde Bir İnceleme,” International Journal of Mardin Studies, 2/1, s. 27-39

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder