Mario Vargas Llosa - Ketum Kahraman

Tanıtım metni

Mario Vargas Llosa - Ketum Kahraman

Mario Vargas Llosa 1936 yılında Peru’da doğdu. İlk kitabını 1952’de yayınladı. Edebiyatın dışında, gazetecilik ve siyasetle de ilgilendi. 1990 yılında başkan adayı olarak seçimlere katıldı fakat seçimi kazanamadı. Kent ve Köpekler, Don Rigiberto’nun Not Defterleri, Üveyanne’ye Övgü ve Teke Şenliği yazarın Türkçeye de kazandırılmış romanlarından bazılarıdır. Çok sayıda edebiyat ödülü kazanmış olan Llosa, 2010 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’nün de sahibi oldu.

Latin Amerika edebiyatının en önemli isimlerinden biri olan Mario Vargas Llosa’nın yeni romanı Ketum Kahraman, yazarın birçok kitabını Türkçeye kazandırmış olan Can Yayınları tarafından yayınlandı.

Her Zenginlik Kendi Düşmanını Yaratır

Ketum Kahraman’da olaylar, nakliye şirketi sahibi Felícito Yanaqué adlı karakterin kapısına sıkıştırılmış bir tehdit mektubuyla başlıyor. İmza yerine örümcek deseninin kullanıldığı notta Felícito’dan haraç istenmektedir.

Peru’nun Piura şehrinde yaşayan Felícito, küçük yaşında annesi tarafından terk edilmiştir. Yoksulluk içinde, zorluklarla dolu bir hayat yaşamıştır. Babasıyla birlikte bütün bu güçlüklerin üstesinden gelerek eğitimini tamamlamış ve saygı duyulan, başarılı bir iş adamı olmayı başarmıştır. Miguel ve Tiburcio adlarında iki oğlundan başka ara sıra kaçamak yaptığı metresi Mabel’le sınırlı bir çevre içinde mutlu bir hayat kurmuştur kendine. Yaşadığı zorluklar ve ödediği bunca bedelden sonra bir şantaj mektubuna boyun eğmeyecek kadar gururlu biridir Felícito. Polis şefi Çavuş Lituma’yla görüştükten sonra yerel bir gazeteye bu olayla ilgili demeç verir; şantaja boyun eğmeyeceğini belirterek meydan okur.

Şantajcıların ikinci hamlesi, Felícito’nun metresi Mabel’i kaçırmak olur. İşin içine adam kaçırma eklenince polis soruşturmayı derinleştirir. Soruşturma ilerledikçe Felícito, düşmanın çok da uzakta olmadığını öğrenir.

Roman, Felícito’nun hikâyesine paralel bir başka hikâye ile devam eder. İkinci hikâye, başkent Lima’da yaşayan, 80’li yaşlarında, oldukça zengin bir iş adamı olan Ismael Carrera ve ailesi etrafında gelişir. Büyük bir sigorta şirketinin sahibi olan Ismael, hayatı boyunca sahip olduğu değerleri çocuklarına aşılamaya çalışmış idealist bir tiptir. Çocukları, Miki ve Escobita babalarında hiç benzemeyen tembel tiplerdir. Ismael hasta yatağında yatarken çocukları onun ölümün sonra miras paylaşımı konusunda tartışmaya girerler. Oğulları Ismael’in ölmesini istemektedirler. Ismael, ölümünü bekleyen oğullarına bir ders vermeye karar verir. İntikam planının ilk aşaması, hizmetçisi Armida ile evlenerek uzun ve pahalı bir balayı için Avrupa’ya gitmektir. Ismael’in bu oyunundaki müttefiki, sadık dostu ve çalışma arkadaşı Don Rigoberto’dur.

Tembel oğullar, para söz konusu olunca hareketlenirler. Babalarının yaşlılığını ve akli bakımdan yetersiz olduğunu iddia ederek hem evliliği geçersiz kılmaya hem de mirasa konmaya çalışırlar. Entrikalar savaşı bu şekilde başlar.

Evrensel Bir Sorun Olarak Sahtekârlık

Olaylar her iki hikâyede de birbirine paralel olarak gelişir. İki ayrı olayın merkezindeki karakterler benzer özelliklere sahiptir. Felícito’nun zorluklara boyun eğmeyen, mücadeleci ruhu babasından aldığı belki de tek mirastır. Felícito, tehdit altındaki maddi değerlerini, sahip olduğu manevi değerlerle müdafaa etmeye çalışır. Benzer bir durum Ismael için de geçerlidir. Ismael’in maddi varlıkları, ahlaki gerilik içindeki oğulları tarafından tehdit edilmektedir.

Felícito ve Ismael iki farklı ekonomik yapıyı temsil etmektedirler. Karşılaştıkları sorunlar ise ortaktır. Bunun da ötesinde, olayların gelişimi, neredeyse bu iki karakteri kader ortağı yapar. Yazar bu yolla alçaklığın, sahtekârlığın ve entrikanın belli bir ekonomik veya sosyal çevreyle ilgili olmadığını gösteriyor. Servet ve zenginlik peşindeki insanın ahlaki düşüşü, insan hayatının bütün katmanlarında problem olarak karşımıza çıkabilir. Bu kötümser perspektif Don Rigoberto’nun sözleriyle dile getiriliyor: “Bu ülkede küçük de olsa bir uygarlık alanı yaratmak olanaksız.”

Romanda kuşak çatışması, geçmiş ile bugünün değerleri arasındaki çatışma çatışan pek çok unsur ele alınıyor. İki farklı hikâyede benzer temalar öne çıkarılıyor. Esas karakterlerin dışında çeşitli rollerde karşımıza çıkan diğer tipler üzerinden toplumun belli değerleri ve de aleladelikleri anlatılıyor. Llosa’nın önceki romanlarında kullandığı Çavuş Lituma, Don Rigoberto ve Lucrecia gibi karakterler romana ayrıca renk katıyor.

Kitabın künyesi

Yazar: Mario Vargas Llosa

Kitap adı: Ketum Kahraman

Kitabın orijinal adı: El héroe discreto

Çeviri: Havva Mutlu

Can Yayınları, 416 s.