Samsun Bafra Yöresi Geleneksel Kadın Giysilerinin İncelenmesi

Nalan Gürşahbaz, Saliha Özelmas Kahya, Ayşe Başural - Samsun Bafra Yöresi Geleneksel Kadın Giysilerinin İncelenmesi

Giysi kültürü, değişik binlerce yerleşim bölgelerinde ve farklı kültürlerde kendisini üreten toplumları simgeleyen özgün bir duruma gelmiştir.

Bindallı

…giyside bordo renkte kadife dokuma kumaş kullanılmış, astarında ise kırmızı renkte pamuklu kumaş kullanılmıştır.

Bindallıda oyuntulu yaka formlarından, "O" yaka tercih edilmiştir.

Kullanılan süsleme, halk arasında sim sırma işi olarak da bilinen Maraş işi nakış tekniğidir. Ön kapama, etek ucu, yaka oyuntusu kenarında sarı sırma ipliği ile uygulanmıştır. Kol ve yaka yırtmacında beyaz dantel kullanılmıştır (s. 129).

Ceket

…giyside lacivert renkte kadife dokuma kumaş kullanılmıştır.

Kullanılan süsleme, halk arasında sim sırma işi olarak da bilinen Maraş işi nakış tekniğidir (s. 130).

Yabanlık Elbise

İncelenen giyside mor renkte Selimiye dokuma kumaş kullanılmıştır. Giysi ayak bileklerinde bitecek şekilde uzun ve yanlara geniş peş parçaları atılarak, evaze olarak uygulanmıştır.

Selimiye çözgüsü ve atkısı ipekten genellikle boyuna yollu, küçük çiçekli, küçük desenli bir kumaştır.

Kumaşın dokumasında bulunan bordür şeklindeki desenler düz ve verev kullanılarak elbiseye görsellik kazandırılmıştır (s. 131).

Şalvar

İncelenen şalvar mor renkte Selimiye dokuma kumaş kullanılarak hazırlanmıştır.

Şalvar ayak bileklerinin biraz üstünde bitecek şekilde tasarlanmıştır. Pamuklu kumaştan duble tekniği ile astarlamıştır (s. 132).

Etek

Penssiz temel etek formunda tasarlanan etek, uygulanan hafif büzgü ile bele oturtulmuş ve bir kemer ile temizlenmiştir (s. 133).

Göynek

Dar dokuma ipek ve pamuklu bürümcük kumaşların kullanıldığı giysilerde yaka çalışılmamıştır.

Bu giysiler geçmişte genç kızların çeyizleri için evlilik öncesi hazırlanır ve kullanıcak kişinin baş ve boyun ölçüsüne uygun olarak, yaka sonradan kesilerek hazırlanır (s. 134).

Samsun Bafra yöresi kadın giyiminin incelendiği bu araştırmada, giysilerin kadife, ipek dokumalar kullanılarak hazırlandığı, astar olarak genellikle pamuklu dokumanın tercih edildiği, kalıp, dikim ve süsleme özellikleri açısından diğer yörelerde kullanılan giysilerle çok farklılık göstermediği görülmüştür.

---

Gürşahbaz, Nalan ve Özelmas Kahya, Saliha ve Başural, Ayşe (2011), Samsun Bafra Yöresi Geleneksel Kadın Giysilerinin İncelenmesi, Samsun Sempozyumu 13-16 Ekim Samsun, Bildiriler Kitabı, Cilt: 2, s. 127-135, Samsun 2013