27 Şubat 2018 Salı

Türkiye'de İsmi Değiştirilen Köyler


Harun Tunçel - Türkiye'de İsmi Değiştirilen Köyler

…yer adları bir toplumun sosyal ve kültürel yapısı ile bulundukları, kullanıldıkları mekânın tarihî geçmişi ve coğrafya özellikleri hakkında da önemli ipuçları taşırlar (s. 24.)

Anadolu’daki yer adlarını iki büyük öbek olarak düşünmek gerekir. Geçmiş dönemlerde yaşamış olan uygarlıklardan günümüze gelen ve bazen zaman içerisinde söylenişleri oldukça farklılaşmış durumdaki yer adları birinci kısmı oluştururlar. Diğer bölümünü ise Türkçe adlar meydana getirmektedir (s. 26).

Köy adlarının verilmesinde etkili olan faktörler: yakınlardaki dağ, tepe, göl, akarsu, toprak, bitki örtüsü (…) insan, aşiret, soy, çeşitli olaylar vb.den etkisi…

Artvin ilinde büyük kısmı Gürcüce olan yerleşme adları “Meclis-i Umûmiyye-i Vilâyet” (İl Genel Meclisi) kararıyla 1925 yılında tümüyle değiştirilmiştir.

Türkiye’de ismi değiştirilen köylerin sayısı 12 binden fazladır (Bkz. Tablo: 1). Bir başka ifade ile ülkemizdeki köylerin kaba bir değerle % 35 kadarının ismi değiştirilmiş durumdadır (s. 27).

.
İl Adı Köy Sayısı İl Adı Köy Sayısı İl Adı Köy Sayısı
Adana 169
Adıyaman 224
Afyon 88
Ağrı 374
Amasya 99
Ankara 193
Antalya 168
Artvin 101
Aydın 69
Balıkesir 110
Bilecik 32
Bingöl 247
Bitlis 236
Bolu 182
Burdur 49
Bursa 136
Çanakkale 53
Çankırı 76
Çorum 103
Denizli 53
Diyarbakır 555
Edirne 20
Elazığ 383
Erzincan 366
Erzurum 653
Eskişehir 70
Gaziantep 279
Giresun 167
Gümüşhane 343
Hakkâri 128
Hatay 117
Isparta 46
İçel 112
İstanbul 21
İzmir 68
Kars 398
Kastamonu 295
Kayseri 86
Kırklareli 35
Kırşehir 39
Kocaeli 26
Konya 236
Kütahya 93
Malatya 217
Manisa 83
K. Maraş 105
Mardin 647
Muğla 70
Muş 297
Nevşehir 24
Niğde 48
Ordu 134
Rize 105
Sakarya 117
Samsun 185
Siirt 392
Sinop 59
Sivas 406
Tekirdağ 19
Tokat 245
Trabzon 390
Tunceli 273
Ş. Urfa 389
Uşak 47
Van 415
Yozgat 90
Zonguldak 156
Toplam 12211

Trabzon ve Rize’de toplam 495 köyün ismi değiştirilmiştir. Bunların 20 tanesi Türkçedir, diğerleri Rumca, Lazca, Ermenice, Gürcüce oldukları için değiştirilmişlerdir.

---
Tunçel, Harun. (2000), “Türkiye'de İsmi Değiştirilen Köyler,” Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 2, (s. 23-34)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder