27 Ocak 2016 Çarşamba

Rainer Maria Rilke - Genç Bir Şaire Mektuplar

Rainer Maria Rilke - Genç Bir Şaire Mektuplar


1902, akademi rahibi Horacek’in söylediğine göre sessiz, ağırbaşlı, çok yetenekli biriymiş Rilke. Daha çok kıyıda köşede kalmayı severmiş.

(ona) mektup yazdım.
Aradan haftalar geçti; derken bir mektup geldi Rilke’den.
1908’e dek sürdü mektuplaşmalarımız.

17 Şubat 1903
Eleştirici sözler kadar bir sanat yapıtına uzak düşen başka sözler yoktur.
Nesneler, inandırılmak istediğimiz kadar kavranılabilir ve dile getirilebilir değildir. (s. 9)

Şiirlerinizin iyi olup olmadığını soruyorsunuz.
Dergilere yolluyorsunuz şiirlerinizi.
Gözlerinizi dışarılara çevirmişsiniz.
Ama işte en başta vazgeçmeniz gereken şey.
Kimse akıl veremez, yardım elini uzatamaz size, hiç kimse.
Tek çıkar yol, gözlerinizi kendi içinize çevirmenizdir.
Size yazmanızı buyuran nedeni araştırıp ele geçirmeye bakın.
Yazmanız diyelim ki yasaklandı, ölür müydünüz o zaman?
“Evet, yazmam gerekiyor”
O zaman yeryüzündeki ilk insan sizmişsiniz gibi, gördüğünüz ve yaşadığınız, sevdiğiniz ve yitirdiğiniz ne varsa dile getirmeye çalışın. (s. 10-11)

Bir sanat yapıtı, zorunluktan doğmuşsa iyidir ancak.
Kendi içinize dalıp yaşamınızın fışkırıp çıktığı derinlikleri araştırın.
Yaşamınızın kaynağına ulaştınız mı, ille de yazmam gerekiyor mu sorusunun yanıtını ele geçirmiş olursunuz. (s. 12)

5 Nisan 1903
…karşısında ironinin küçülüp çaresiz kalacağı büyük ve ciddi nesnelere yönelin.

23 Nisan 1903
Sanat yapıtları sonsuz yalnızlıklar içindedir ve yanlarında en az sokulabilecek bir şey varsa o da eleştiridir.

Sanatsal yaşantıyla cinsel yaşantı arasında haz ve elem açısından o denli bir yakınlık var ki, bunların ikisi de doğrusu tek ve aynı özlemin, aynı mutluluğun değişik biçimlerinden başka şey değil. (s. 20)

16 Temmuz 1903
Yalnızlığınızı sevin.
Yakınınız uzak olursa, çevrenizdeki genişlik ta yıldızlara kadar gidip dayanabilir…

29 Ekim 1903
(Şair İtalya gezisinde)

23 Aralık 1903
Tek bir yalnızlık vardır büyüktür.

Sizinle insanlar arasında bir ortaklık kurulamıyor mu, nesnelere yakın olmayı deneyin! Nesneler sizi terk etmeyecektir. (s. 35)

14 Mayıs 1904
İnsanın insanı sevmesi: bize verilmiş ödevlerin hepsinden zoru budur.

12 Ağustos 1904
Duygularımız ne yapacağını bilememenin ürkekliğiyle sesini çıkarmaz olur, içimizdeki her şey gerilere çeker kendini, bir sessizlik baş gösterir ve kimsenin tanıyıp etmediği o “yeni” bu sessizliğin orta yerine gelip kurulur ve susar. (s. 47-48)

4 Kasım 1904
Öylesine yoğun dileklerle sizi düşünüyorum ki, bunun şöyle ya da böyle, size bir yardımı dokunması gerekirdi.

25 Aralık 1908
Sanat da bir çeşit yaşamadan başka bir şey değildir.
---

Türkçeleştiren: Kâmuran Şipal
Cem Yayınevi

2. Baskı, Aralık 2001

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder