Çocuk ve Mekan ya da Yitirilmiş Kent

Mimarlık dergisi – 1984-09 (207) Çocuk ve Mekan ya da Yitirilmiş Kent

Françoise Barre

Çeviren: Murat Güvenç

 

Kayıp Kent üzerine yazılan bu makale, çocukların bireyselleşme ve toplumsallaşma arzusunun, modern sanayileşmiş toplumların uzmanlaşma ve bölme ilkeleriyle nasıl çatıştığını inceliyor.

 

Eskiden ev ile kent arasında aracı görevi gören sokaklar ve komşuluk ilişkileri varken, günümüz çocuğu giderek artan sayıda uzmana devredilmiş bakım yükümlülükleri nedeniyle uzmanlaşmış hizmetlerin tüketicisi haline gelmiştir.

 

Metin, duyusal deneyime kapalı düzgün mekanların ve "tarihsiz" modern kentlerin, çocukların bilgi edinme ve zaman biriktirme yeteneklerini kısıtladığını savunuyor.

 

Yetişkinlerin, çocuğu küçültülmüş bir model olarak görmesi ve onu sınırlandırılmış bir dokuya hapsetme çabası eleştirilirken; çocuğun asıl yaratıcılığının atıklarla oynamaktan ve mekanda yeni olanaklar yakalamaktan geldiği belirtilir.

Sonuç olarak, mimar ve şehir plancılarının "zaman imal etmeyi ve öyküler anlatmayı" denemeleri, ayrıca çocuklara kentte kendilerine yaşam hakkı tanınması ve ortak kullanım alanlarında daha zengin toplumsal ilişkilere girme imkânı sunulması gerektiği vurguluyor.

…