8 Mart 2024 Cuma

Araziyi İşaretlemek - Notlar

William A. Lovis, Robert Whallon - Araziyi İşaretlemek - Notlar

Marking the Land, Routledge, New York, 2016

 


Manzaranın Yaratılması Mobil Avcı-Toplayıcıların Anlamı

Hareketliliğin sonuçları, düzenli yaya trafiği, hayvan trafiği veya taşıtların (travois veya kızak gibi) tekrarlanan davranışları sonucu on yıllar veya yüzyıllar boyunca manzara değişikliklerine yol açabilir. Görünür patikalar ve izler, bu tür faaliyetlerin kasıtsız sonuçları olabilir ve doğal manzaranın temel bir parçası haline gelebilir.

 

Mekânın değiştirilmesinden bahsedildiğinde, akla daha çok işaret ağaçları, toprak höyükler, taş yığınları veya kaya resimleri gibi belirgin ve/veya kasıtlı olarak inşa edilmiş bir çevre yaratma kavramı gelir.

 

Manzaranın Başlatılması: Chipewyan İnşaat / Yakın Zamanda İşgal Edilen Bir Ortamda Anlamın

1800'lerin başlarında, güneyli Chipewyanlar Churchill Nehri kıyısında daha fazla zaman geçirmeye başladılar

…ren geyiği ve geyik gibi büyük av hayvanlarına daha bağımlı hale geldiler

 

On dokuzuncu yüzyılın ortalarına gelindiğinde, Chipewyanlar manzarayı patikalar, taşıma yolları, hayvan barınakları ve diğer fiziksel değişikliklerle işaretliyorlardı.

 

Karaayak Anavatanındaki Yerler: Kozmolojinin İşaretleri, Sosyal İlişkiler ve Tarih

Karaayak halkı, evler inşa ederek, ortak bizon öldürme kompleksleri inşa ederek, anıtlar dikerek, malzemeler toplayarak ve insan kalıntılarını yok ederek yerin fiziksel görünümünü kasıtlı veya kasıtsız olarak değiştirir.

 

Uzay ve Zamandaki İşaretleyiciler: Doğa Üzerine Düşünceler / İnuitlerin Bölgeye Yaklaşımında Yer Adları Olay Olarak

İnuit coğrafi bilgisi doğası gereği sözlüdür

Yer adları (toponimler), mutlak olmaktan ziyade bağlamsal ve deneyimseldir.

 

Deniz buzu her yaz patlar ve kış evleri ve kızak rotaları gibi tüm kullanım izlerini beraberinde götürür.

 

En belirgin görsel işaretler, insan biçimli taş yığınları (inuksuk veya inuitçe) ve basit kaya yığınlarıdır. Yol bulma açısından, bu yığınlar ufukta belirgin işaretler olabilir, patikalardaki önemli dönüşleri gösterebilir ve iyi avlanma alanlarına işaret edebilir.

 

İyi bir yol gösterici, "Dikkatli" anlamına gelen Aangaittuq olarak tanımlanır, gerçek bir gözlemci olan ve her an nerede olduğunu bilen kişidir.

 

Az Kişinin Olduğu Büyük ve Zorlu Alanlarda Ağ Bakımı: Labrador Innu-Naskapi veya Montagnais

Kuzeydoğu Labrador'un iç kesimleri, yaklaşık 30.000 mil karelik bir vahşi doğadan oluşur ve bu vahşi doğanın sakinleri sadece 100'den az Kızılderilidir. Böyle bir avcı topluluğun genel yaşam alanını bilmek bir şeydir, onlarla gerçekten temasa geçmek ise bambaşka bir şeydir.

 

Geniş alanlarda, başkalarını görmenin ve onlar tarafından görülmenin çeşitli fiziksel yolları vardır. Bu, fiziksel izlemeyi, höyükler, ağaçlardaki işaretler veya küçük ağaçların kullanımı gibi çeşitli geçici ahşap düzenekler gibi fiziksel yapıların kullanımını içerir.

Hareketliliğin tüm boyutları, kümülatif olasılıklar açısından işler; bu da birini bulmanız gerektiğinde veya bulunmak istediğinizde başarısız bir karar alma olasılığınızı azaltır.

 

Seri Manzarasının Fiziksel ve Dilsel İşaretlemesi: Bağlantılı mı?

Meksika, Sonora'daki Seri halkının yaşadığı kurak ve kayalık arazide yürürken, araziyi çok iyi tanıyan insanlar tarafından kavramsallaştırıldığı şekliyle mevcut olan yerleri gözden kaçırmak kolaydır. Kıyı şeridi boyunca ve iç kesimlerde, deniz kabuğu yığınları da dahil olmak üzere kamp alanlarının kalıntıları bulunmaktadır. Dağ sıraları arasında, barınak veya kabul törenleri için kullanılan mağaralar ve bazılarında kaya sanatı bulunmaktadır.

 

Kemik Manzaraları: Hayvan Kemikleriyle İnsanları ve Toprakları Etkilemek

Bu bölümde, hayvan kemiklerinin işlenmesi ve atık ıslahı ile ilgili veriler, faunal kalıntıların yalnızca ekonomik ve teknolojik faaliyetlerin bir sonucu olarak değil, aynı zamanda peyzaj belirteçleri ve insanların topraklarıyla etkileşimlerinin somutlaşmış hali olarak incelenmektedir.

 

Kültürel Anlamların Açığa Çıkması: Yol Bulma Uygulamaları Orta Kalahari'nin San'ı

Bu bölüm, Güney Afrika'ya özgü Sanların, çevreyi nasıl işaretlediklerine veya işaretlemediklerine özellikle dikkat ederek, dikkat çekici yol bulma pratiklerini nasıl kullandıklarını inceliyor.

 

Çalılıklarda, Ward (Acacia erioloba) gibi belirli ağaçlar işaret noktası olarak kabul edilir. Bu ağaçlar, yol bulmanın yanı sıra birçok başka amaçla da kullanılır, örneğin kulübeler için gölgelik ve yapı malzemesi sağlar. Wamits'd kökü gibi işaret ağaçlarından elde edilen baharatlar hem tedavi amaçlı hem de ritüellerde kullanılır.

 

Warlpiri Markalama Uygulamalarında Süreklilik ve Değişim Manzara

Uzun vadeli etnografik araştırmalara dayanan bu bölüm, Orta Avustralya'daki Warlpiri Aborjinlerinin yaşadıkları manzaraları nasıl, ne zaman ve neden işaretlediklerini inceliyor.

Warlpiriler, toprakları yaklaşık 100.000 km²'lik bir alanı kaplayan yarı göçebe avcılar ve toplayıcılardı.

 

Warlpiri ve diğer Aborjin grupları arasında rüyalar, insanlar ve mekânlar arasındaki ilişkileri yapılandırır. Bu, her şeyden önce dil düzeyinde gerçekleşir. Atalarımız, bir bölgedeki belirli bir dille mekânlara isim verip, başka bir bölgeye girdiklerinde dili değiştirerek, toprağa bir dil kazımış ve insanlara bir dil kimliği kazandırmışlardır.

Uygun dili konuşmak bir tür pasaporttur; sizi -hem yerel halk hem de toprağın ruhları- orada bulunma hakkına sahip, bilinen ve aşina biri olarak işaretler.

 

Rüyalar (Jukurrpa), aynı zamanda Yasa olarak da bilinir ve ataların araziyi işaretleme yöntemlerinden türetilen karmaşık bir hafıza tekniği sisteminin temelini oluşturur.

 

Varlığı İşaret Etme: Batek ve Penan Avcı-Toplayıcıları Nasıl Malezya'da Manzarayı İşaretle

Tropikal yağmur ormanlarında, hayvan ve insan hareketlerinin izleri sürekli olarak mevcuttur: ayak izleri, kayma izleri, ezilmiş yapraklar, bükülmüş dallar, atılmış palmiye yaprakları, kesilmiş çubuklar, ... veya yol kenarındaki bir yangının kül kalıntıları.

 

Yollar (kalp veya harbow) Batek'in orman kullanımları ve kavramları açısından kritik öneme sahiptir.

 

Avcı-Toplayıcı Grupların İşaretli Kutsal Yerleri

İşaretli, kutsal yerlerle ilişkili temelde iki tür avcı-toplayıcı hareketi var gibi görünüyor: dini faaliyetler için grup halinde toplanma ve bu tür yerleri denetlemek, sürdürmek ve küçük ritüeller gerçekleştirmek üzere bir veya birkaç kişinin ziyareti.

… 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder