26 Ekim 2019 Cumartesi

Schopenhauer


Thomas B. Saunders – Schopenhauer
Say Yayınları, Çev: Ahmet Aydoğan, 2006

Özgür olmak…

Eskiler … bu gizlenmenin içinde gizleyenin ve gizlenenin ne olduğunu bilmeyi asıl marifet sayarlardı (s. 17).

…bu dünyanın ve … hayatın özü … zaman dediğimiz bu esrarengiz örtücünün tasallutundan tecrit edilmiş olarak anlaşılmadıkça … insan … bütün bir hayatın boş bir serap peşinde koşmak uğruna heba edilmiş olduğunu görecektir (s. 18).

Hayatımız bir şeyin peşinde koşuyor olmadıkça neşeli bir şey olmuyor.
…erişildiğinde kayboluveren bir vehim, bir yanılsamadan başka bir ey değildir (s. 19).


Serap … buradan sonra izlenecek yoldur.

İrade / kendi kendini öne sürmek için didinip durur.
Madde, mekan ve zaman için diğerleriyle kavga ve çatışma halindedir.
İnan ihtiyacın ani saldırılarından kurtulur kurtulmaz … en ziyade uzak durmaya çalıştığı şey haline gelir.

…allı pullu esvaplarının içerisinde budala kimse sefil kişiliğinin yükü altında inim inim inler…
…açlığın ve arzuların kulu kölesi olmak ve buna rağmen bu yaşamın doğası hakkında hiçbir fikre ulaşamamak gerçekten ağır bir cezadır (s. 21).

İnsanın … her türlü çırpınışı bilinmek arzusunda düğümlenir.
Varlık, yoklukta görünebilir (s. 24).

Bir yerde yokluk ve noksan oldu mu… bu bütün sanatların güzelliğine aynadır (s. 25).

Schopenhauer tarihçesi
1788’de Danzig’de doğdu.
1793 …kentin işgali nedeniyle Hamburg’a taşındı.
1805 Babası intihar etti.
1806 Weimar’a taşındı.
1807 Grekçe ve Latince dersleri aldı.
1815 Newton’a karşı Goethe’yi destekleyen Görme ve Renkler Üzerine adlı metni yazdı.
1815 İrade ve Tasavvur Olarak Dünya, ilk versiyonu üzerinde çalışmaya başladı.
1821 Şarkıcı Caroline Medon’a âşık oldu.
1831 Hegel’i öldüren kolera salgının kaçmak üzere Berlin’den uzaklaştı.
1835 Doğadaki İrade Üzerine…
1839 İnsan İradesinin Özgürlüğü Üzerine…
1840 Ahlakın Temeli Üzerine…
1841 Ahlakın İki Temel Sorunu…
1851 Parerga und Paralipomena…
1853 Şöhreti parladı…
1860 Frankfurt’ta öldü.

Mümkün dünyaların en kötüsü…
(Böyleyken herkes için)
Yüksek fikri hedeflere kendini adama şansı yahut fırsatı böylesine talihli bir şekilde bahşedilmiş olsun.

Schopenhauer’in felsefesi
Nihai gerçekliğin irade olduğunu söyler…

Hayatın anlamının en doğrudan ve en derin mükaşefesi (revelation) bilim değil sanat tarafından ve hususiyle müzik ve şiir tarafından verilirdi (s. 54). 
(Akıl ancak bunu akleder)

Fiziki ve ruhi enerjinin her türü / İradedir.

İrade sadece insanda açık biçimde kendinin farkına varır.

Akıl / İradenin hizmetkârı olarak doğar.

Türler / İradenin kendisini izhar ettiği sürekli biçimler…
…Platon’un idealarının örnekleri…



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder