Güneydoğu Anadolu Bölgesi Geleneksel Konutlarında Mahremiyet
mahremiyetin; kişisel, bireysel, toplumsal ve kamusal olmak
üzere dört farklı düzeyinden söz edilmektedir.
mahremiyet, yaşam biçimi ve fiziksel çevrenin
düzenlenmesinde etkilidir.
Akdeniz iklimi etkisi altındaki bölgede uzun süren yazlar
sıcak ve kurak, kışlar yağışlı ve soğuk geçer.
Bölgenin geçim kaynağı ise, buğday üretimine dayalı tarım ve
küçükbaş hayvancılıktır.
Bölge konutlarındaki açık mekanlar avlu, teras, dam ve
gezem(n)ektir.
avlu, oturma, bulaşık ve çamaşır yıkama, yemek hazırlama,
uyuma gibi eylemlerin yapıldığı çok amaçlı bir mekandır. Konutun büyüklüğüne
göre avluda havuz, kuyu, su kanalları, tandır ve ocak gibi donatılar
bulunmaktadır. Avlu çevresinin yüksek sağır duvarlar ve çeşitli mekanlar ile
çevrili olması ve sokaktan avlunun içinin görülmesini önleyen tampon bölgelerin
oluşturulması görsel mahremiyeti sağlamak amacıyla geliştirilmiş
mekanizmalardır.
Bölge konutlarındaki yarı açık mekanlar eyvan, aralık,
revak, balkondur.
Eyvan, revak ve balkonlar avluya yönlendirilerek mahremiyet
sağlanmaya çalışılmıştır.
Bölge konutlarındaki kapalı mekanlar oda, mutfak, kiler,
mahzen, depo, ahır, banyo ve tuvalettir.
Güneydoğu Anadolu bölgesi geleneksel konutlarında cephe;
sokağa bakan cephe ve avluya bakan cephe olmak üzere ikiye ayrılabilir.
…komşu konutlara birbirinin damlarından geçilerek
gidilebilen Mardin geleneksel konutlarında kamusal mahremiyetin yeterli
derecede sağlanamadığı görülmüştür.
…
Faiz Büyükçam, Serap – Zorlu, Tülay (2018), Güneydoğu Anadolu Bölgesi
Geleneksel Konutlarında Mahremiyet, The Turkish Online Journal of Design,
Art and Communication – TOJDAC, Cilt: 8, Sayı: 2, s. 422-436
…
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder