Trabzon Vilayeti Salnamesi, 1888-1305

Trabzon Vilayeti Salnamesi, 1888-1305, Ankara, 2002

Ayların isimleri

Muharrem: Dart aydan ibaret olan eşhar-i haremin üçüncüsü…

Safer: Cahiliye devrinde zuhur eden bir veba illeti Arabistan halkının yüzlerini bu ayda sarartıp soldurduğu için safer dediler.

Rebi’ül Evvel – Rebi’ül Ahir: Ad verme sırasında bu aylar bahara tesadüf ettiği için bu isimleri almışlar.

Cemazi-el Evvel – Cemazi-el Ahir: Kışın suların donduğu zamana tesadüf ettiği için cemad tesmiye olmuş.

Recep: Korkuya binaen hürmet etmek anlamındadır.

Şaban: Bu ayda Araplar şubeler halinde kavga eyledikleri için şaban tesmiye edilmiş.

Ramazan: Ad verme sırasında yaz mevsiminin en hararetli dönemi bu aya rast geldiği için ramazan namını almış.

Şevval: Develerin kuyruklarını kaldırıp gebeliklerini ilan etmesinden dolayı bu aya şevval dendi.

Zilkade: Eşher-i haremin birincisidir. Bu ayda Araplar katledilmekten çekindikleri için / kuûd eyledikleri için bu aya zi-el-kade dendi.

Zilhicce: Eşher-i haremin ikincisidir. Hac mevsimine tesadüf ettiği için zilhicce dendi (s. 17-19 / 41-45).

…

Mahsulat: Çok çeşitli olmakla birlikte başlıcaları buğday, arpa, mısır, pirinç, yulaf, fasulye, tütün, kendir, papates…

Meyveler: Armut, elma, karpuz, kavun, ayva, şeftali, nar, incir, dut, erik, kiraz, üzüm, portakal… (s. 78 / 163)

Madenler: Manganez, kurşun, demir, çimento, antimon…

Bölgenin tarihi anlatılıyor (s. 174 vd.), hülasası Trabzon şehrinin Yunanlılar tarafından bina edildiği kanaatinde ısrar ediliyor.

Trabzon’da dülgercilik, doğramacılık, demircilik, bakırcılık, kuyumculuk sanatları oldukça ileri seviyede… (s. 193 / 393)

Maçka: Hamsiköy civarında Yerköprü’de maden suyu var, çeşitli hastalıklara çare olarak kullanılıyor.

Tonya: Yağı meşhur.

Sürmene: Tekne, kayık yapımı, (…) yağı meşhur, (…) fındık, fasulye vs. mahsulat mevcut.

Canik Sancağı (s. 254 vd.)

Lazistan Sancağı (s. 295 vd.)

Belediye Reisi: Reis Hacı Hüseyin Efendi

Gümüşhane Sancağı (s. 319 vd.)

…