Niyazi Berkes - Atatürk ve Devrimler

Amir Ali şiidir. Diğeri ise İsmailî Mezhebinin başkanı ve aynı zamanda İngiltere’de Krallık Konseyi’nde üye bulunan biridir (s. 110).

 

Hilafet-Saltanat bileşimi olan bir rejim yerine, laik bir cumhuriyet rejimi gelişi bir rastlantı değil, planlı olarak yürütülen bir devrim sonucu olmuştur (s. 134).

 

(Toynbee’den aktarıyor) Türkiye’de 1768 Türk-Rus savaşının başlamasından 1918’de Birinci Cihan Harbi’nin sona ermesine kadar Osmanlı ordusunu Garplılaştırma siyasetini gönülsüz olarak kabul edenler, yanıldıklarını gösteren elem verici hadiselere rağmen, yabancı bir kültürden unsurlar alırken istediklerini seçip almanın mümkün olduğu hülyasına saplanmaya devam ettiler ve bir kültür ya tamamen veya hiç alınmayacak bir hayat bütünü değilmiş gibi düşündüler (s. 178).

 

Ancak 1919’da Türkler, anavatanlarını da kaybetmek tehlikesiyle karşılaştıkları zamandır ki, Atatürk ve arkadaşları bütün halinde Garplılaşma siyasetinin zaruretini gösterdiler.

…

Adam Yayınları, 1982

…