Salnamelerde Giresun'un Sosyal ve Dini Yapısı 1869 1905

Davut Kılıç - İbrahim Topal - Salnamelerde Giresun'un Sosyal ve Dini Yapısı 1869 1905

Salnamelere göre Giresun’un ismi Yunancada kiraz manasına gelen “Kerasus”dan gelmektedir

…bölgeyi, Karadeniz hâkimi Mitridat’ın oğlu Farnaki, ele geçirmiş ve kendi ismine izafeten yöreye “Farnakiya” adını vermiştir.

Giresun, Trabzon Vilayeti içerisinde zenginlik ve imar noktasında en iyi durumdadır. Kazanın imarında Belediye Reisi Kaptan Yorgi Paşa’nın on sekiz yıllık mesaisiyle yıldan yıla gelişen caddeler, umumi bahçeler ve çeşmeler Giresun’u daha mamur hale getirmiştir (19. Yüzyılın sonu). (s. 64)

…emperyal devletlerin uzun yıllar temsilcikler açarak bölgede bulunmaları, Trabzon ve Samsun’dan sonra Giresun’un da Anadolu’ya açılan ticari ve lojistik açıdan, stratejik bir kapı olduğunu göstermektedir (s. 66).

Giresun’da marangoz, bakırcı, demirci ve taşçı ustası çoktur. Güzel gümüş çatal ve bıçak takımlarının üretimiyle birlikte (T. 1322: 212), kayık ve sandal da imal edilir (T. 1316: 203; T. 1322: 215). Kurık Nahiyesinin Kulakkaya Mevkii’ndeki fabrikalarda bolca kereste imal edilerek dışarıya ihraç edilir. Bölge, kerestesi ve madenleriyle meşhurdur (T. 1321: 120 vd). (s. 67)

Salnamelerde verilen bilgiye göre bölgenin dini tarihi

MS. III. yüzyıla kadar bölge halkı putperesttir. Hz. İsa’nın havarilerinden Andreas bölgeye gelerek Hristiyanlığı ilk dönemlerden itibaren yaymıştır (T. 1321: 133 vd). Yörede Hristiyanlığı ilk kabul eden Rumlar olmuştur.

Trabzon ve civarını fethiyle birlikte bölgedeki Türk ve Müslüman nüfus hızla artarak en büyük dini grubu oluşturmuştur.

Müslüman ahali Sünni ve Hanefi mezhebindendir. Hıristiyanlar ise Rum Ortodoks, Ermenilerin büyük çoğunluğu Gregoryen, bir kısım Ermeni de Katolik ve Protestan mezheplerine mensuptur. Bölgede Yahudi yoktur (s. 71).

---

Kılıç, Davut ve Topal, İbrahim. (2011), “Salnamelerde Giresun'un Sosyal ve Dini Yapısı 1869 1905,” Karadeniz Dergisi, Sayı: 12, (s. 63-79)