Küçük Asya Araştırmaları Merkezi’nin Kaynaklarına Göre 19.ncu Yüzyılda Samsun (Amisos)

Stavros Anestidis - Küçük Asya Araştırmaları Merkezi’nin Kaynaklarına Göre 19.ncu Yüzyılda Samsun (Amisos)

19. yüzyılın başlarında Samsun ticari önemi olmayan küçük bir liman konumundaydı.

20. yüzyılın eşiğinde Samsun’un ihracat tablosu aşağıdaki tabloyu çiziyordu:

6.989.000 kilo tütün, 31.881.600 kilo tahıl, 10.478.800 kilo un, 324.200 kilo yün, 1.552.000 kilo afyon, 2.200.200 kilo keten tohumu, kenevir tohumu, afyon tohumu, 555.000 kilo kuru yemiş, 1.339.800 kilo yumurta, 108.900 kilo yerel kumaş.

19. yüzyılın ikinci yarısından sonra Samsun’da açılan Konsolosluk sayısındaki artış bahsettiğimiz ekonomik gelişmenin uluslararası boyutunu aksettirir.

Rum nüfusun meslekleri genellikle yerel kimlikleri ile ilişkili idi. Örneğin Kayseriler tüccardı. Bazıları sarraf ve bankerdi. Midilli adasından gelenler yağ ya da şarap tüccarı, Ünyeliler bakkal, ayakkabı tamircisi, marangoz, teknisyen, inşaat kalfası, demirci, Ordulular demirci, Niğde’den gelenler hamal, Samsun’un civar bölgelerinden gelenler manifaturacı, tütün tüccarı, Levantenler ise sarraf, banka memuru ya da müdürü, Régie ya da denizcilik şirketi memuruydu. Peloponez (Mora) civarından gelenler yağ ya da besin ticaretiyle uğraşmaktaydılar.

Samsun göçmenleri Yunanistan’ın büyük kentlerine, örneğin Atina, Pire, Selanik ve özellikle ülkenin tütün üreten bölgelerine, örneğin Drama, Kavala, Kilkis, İskeçe ve Preveze’ye yerleştiler. Böylece Drama bölgesinde Yeni Samsun (Amisos), Kavala’da Amisyana, Preveze’de Yeni Samsun ve İskeçe’de Yeni Amisos adlı köyler kuruldu.

---

Anestidis, Stavros. (2017), “Küçük Asya Araştırmaları Merkezi’nin Kaynaklarına Göre 19.ncu Yüzyılda Samsun (Amisos),” Geçmişten Günümüze Göç, Ed. Osman Köse, Canik Belediyesi Kültür Yayınları, Cilt: 3, (s. 1629-1638), Samsun