Aşlar
Melikoğlu - Bulancak'ta Yaylacılık Geleneği
Bulancak köylülerinin gittiği birçok farklı
yayla vardır ve bu yaylarının bir kısmı resmi olarak Giresun, Dereli ve Ordu’ya
aittir.
Bulancak köylerinde yaylalara gidiş en
erken nisan ayında başlar. Yaylada hayat hayvancılık üzerine şekillenmiştir.
Bunun dışında yayla iklimine uygun sebze ve meyve yetiştiriciliği de yapılır
(s. 81).
Köylerde yaşayan halkın geçim kaynağı
genellikle tarım ve hayvancılıktır. Bunlar dışında ilçede arıcılık, tatlı su
balıkçılığı ve bazı sanayi alanları da gelişme göstermektedir (s. 82).
…yayla yerleşmeleri, toplu yerleşmeler
olup, büyük çoğunluğu kaynak suları yakınında, yamaç yüzeylerinin güneye bakan yerlerinde
ve ulaşımın daha kolay olduğu bölgelerdedir (s. 83).
…halk, karların erimeye başlamasıyla
beraber asıl göçten önce yaylaya gider…
…bu yayla gezilerinde evler tamir edilirken,
ahırlar temizlenir, bağlak denilen ot yetiştirme alanlarının etrafı çevrilir,
gübre atılır. Bazen bu gidişlerde pancar, soğan, patates gibi yiyecekler de
dikilebilir.
…okula giden çocuğu olan birçok aile
haziran ortalarında yaylaya göç gider.
Küçükbaş hayvan sahipleri ve çok sayıda
büyükbaş hayvana sahip olanlar yaylaya yürüyerek çıkarlar (s. 84).
Yaylada gün çok erken saatlerde başlar,
özellikle havanın sıcak olduğu günlerde çok erken kalkılır. Evin hanımı önce sığırları
sağıp, diğer hayvanların bakımını yaptıktan sonra onları otlaklara götürür.
Kahvaltıdan sonra evin hanımı sığırlardan
alınan sütü peynir ya da yoğurt yapar. Bu süt ürünlerinin bir kısmı yaylada tüketilir,
bir kısmı kışlık yiyecek olarak köylere getirilir ve bir kısmı da yaylaların
merkezlerinde kurulan pazarlarda satılır.
Temmuz- ağustos aylarında, ormanlara yakın
yaylalarda mantar toplamı dönemi başlar (s. 85).
Ağustos ayı fındık toplama zamanıdır ve bu
ayda birçok kişi fındık toplamak için köylere gider, yaylalarda ise genellikle
yaşlılar ve çocuklar kalır.
Yayladaki yer şekillerinin köylere oranla
daha az engebeli olması ve ekonominin temelini hayvancılığın oluşturması, yayla
evlerinin birbirleriyle olan mesafelerini belirlemiştir (s. 86).
Yayladan dönüşler okulların açılmasıyla
başlar. Bu tarihten itibaren hava şartlarına göre kasım ayının ortalarına kadar
yaylada yaşayanlar görülebilir.
Bulancak’ta yaylacılar köylere “cenik”
derler. Köylere göç zamanı geldiğinde önce patatesler sökülüp çuvallara
doldurulur, yaz boyu biriktirilen süt ürünleri de köylere giderken götürülür
(s. 87).
---
UKHAD 1 (5) 2016
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder